Page 125 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ
P. 125
คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)
สัทธาสัมปทา คือ ถึงพร้อมด้วยศรัทธา
สีลสัมปทา คือ ถึงพร้อมด้วยศีล
จาคสัมปทา คือ ถึงพร้อมด้วยการเสียสละ
ปัญญาสัมปทา คือ ถึงพร้อมด้วยปัญญา
๓. ปรมัตถะ
หมายถึง ประโยชน์สูงสุดหรือประโยชน์ที่เป็นสาระแท้ของชีวิต ซึ่งเป็นจุดหมายขึ้นสุดท้ายที่ชีวิต
ควรจะเข้าใจ คือ การรู้แจ้งสภาวะของสิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง รู้เท่าทันคติธรรมของสังขารธรรมทั้งหลาย
ไม่ตกเป็นทาสของโลกและชีวิต ไม่ถูกบีบคั้นด้วยอำนาจ ความยึดติดถือมั่น สามารถทำจิตใจให้เป็นอิสระ
ปลอดโปร่ง ผ่องใส สะอาด สว่าง และสงบ มีความสุขประณีตภายใน เรียกสั้นๆ ว่า “นิพพาน” คือ ดับกิเลส
และกองทุกข์ได้
ประโยชน์สูงสุดหรือประโยชน์ที่เป็นสาระแท้ของชีวิตนี้ เป็นจุดมุ่งหมายขั้นสุดท้ายที่ชีวิตควร
จะเข้าถึง ซึ่งพระพุทธองค์ทรงชี้ให้เห็นว่า ชาติ ชรา พยาธิ มรณะ เป็นทุกข์ และทุกข์นี้เป็นสิ่งที่เวียนว่ายไม่รู้จัก
สิ้นสุด ทำให้เกิดเบื่อหน่ายในทุกข์แล้วหาหนทางหลีกหนีจากทุกข์นั้น
หากมองในแง่ปรัชญาจะเห็นว่าพระพุทธศาสนามีลักษณะเป็นธรรมชาตินิยม เพราะเชื่อว่ามนุษย์
มีสองส่วน คือ กายและจิตใจ ซึ่งมีอยู่ในลักษณะอิงอาศัยซึ่งกันและกัน แม้ว่าพุทธศาสนาจะให้ความสำคัญกับ
จิตมากกว่าในลักษณะที่ “จิตเป็นนาย กายเป็นบ่าว” แต่กายและจิตก็ไม่สามารถแยกจากกันได้ กล่าวคือ
จิตไม่สามารถอยู่อย่างอิสระจากร่างกายได้ (สุจิตรา อ่อนค้อม, ๒๕๔๕, หน้า ๑๖๓)
จากที่กล่าวมาพอจะสรุปหลักอรรถะ ๓ ซึ่งเป็นหลักของโครงสร้างการพัฒนาชีวิต เนื่องจากมนุษย์
หมายถึง ผู้มีจิตใจสูง มีมนุษยธรรม คือ ธรรมที่ทำให้คนเป็นมนุษย์ ซึ่งเน้นในทางศาสนา เมื่อมนุษย์มีจิตใจสูง
จึงพยายามแสวงหาจุดหมายในชีวิตของตนเพื่อบรรลุจุดหมายนั้น ดังนั้น มนุษย์จึงต้องมีการพัฒนาตนเอง
โดยมีเป้าหมายเบื้องต้น คือ การสร้างศักยภาพของตนให้ทัดเทียมกันกับผู้อื่นเป็นสำคัญ เพื่อนำมาซึ่งจุดมุ่งหมาย
ของชีวิตของแต่ละบุคคลที่กำหนดเอาไว้ ซึ่งบุคคลที่ได้รับการพัฒนาตนเองแล้วจะมีลักษณะดังต่อไปนี้ (ปริญญา
ตันสกุล, ๒๕๔๘, หน้า ๑๗)
ต้องสามารถรู้เท่าทันผู้อื่น
ต้องคิดได้เหมือนผู้อื่น
ต้องมองเห็นเหมือนผู้อื่น
ต้องทำได้เช่นเดียวกับผู้อื่น
สำหรับจุดมุ่งหมายสูงสุดของมนุษย์ คือ “ความสำเร็จ” ซึ่งสิ่งที่จะนำมนุษย์หรือบุคคล
แต่ละบุคคลไปสู่ความสำเร็จได้นั้น จะประกอบด้วยสิ่งต่อไปนี้
ความพากเพียร (industriousnes) ต้องมีความบากบั่น มุ่งมั่นที่จะทำสิ่งใดโดยไม่ ท้อถอย
ความกระตือรือร้น (enthusiasm) ต้องมีความขมีขมัน มีใจฝักใฝ่สิ่งที่พึงกระทำ
มิตรภาพ (friendship) เป็นสิ่งที่จำเป็นต้องมี เพราะเป็นพลังซึ่งเกิดจากเราที่เราให้ความเคารพ
นับถือ ยกย่องและทุ่มเทให้กับผู้อื่น
๔๙
