Page 663 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ
P. 663
53
3. ยาอื่น ๆ ยาแกAปวด ลดไขA ยาแกAวิงเวียน คลื่นไสAอาเจียน ผงน้ำตาลเกลือแร: แกAทAองเสีย ยาแกAหวัด
ลดน้ำมูก ใชAเฉพาะเท:าที่จำเป+น ในปริมาณนAอย และหยุดยาเมื่อไม:มีอาการยากลุ:มที่ผูAสูงอายุควรระมัดระวังเป+น
พิเศษ ไดAแก: ยานอนหลับ ยาคลายเครียด ยาแกAแพAและยาแกAปวด ซึ่งอาจก:อใหAเกิดอาการขAางเคียง เช:น เวียน
ศีรษะ ง:วงซึม สับสน และเพิ่มความเสี่ยงต:อการหกลัมไดAง:ายขึ้น
นอกจากนี้ ยากลุ:มตAานการอักเสบที่ไม:ใช:สเตียรอยดQ (NSAIDs) อาจทำใหAผูAสูงอายุเสี่ยงต:อการเกิด
กระเพาะอาหารอักเสบความดันโลหิตสูงขึ้นหรือไตวายไดA ดังนั้นจึงควรเพิ่มความระมัดระวังในการใชAยากลุ:มนี้
ในผูAสูงอายุที่มีประวัติ ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ หรือโรคไต อย:างไรก็ดีผูAสูงอายุไม:ควรซื้อยารับประทานเอง
หรือเปลี่ยนวิธีใชAยาเองและควรใชAยาภายใตAการดูแลของแพทยQเท:านั้น
2. ประเภทยาใช8ภายนอก
ไดAแก: ยาที่ใชAภายนอกร:างกายหAามรับประทาน ครีม ยาทาแกAคันยาหยอดตา ยาทาแผล ยาเหน็บ ยาพ:น
เป+นตAน มักเขียนฉลากสีแดงติดข8างกล#องว#า "ยาใช8ภายนอก ห8ามรับประทาน" เมื่อใชAแลAวควรปดฝาใหAสนิท
ระวังการระเหยซึ่งจะทำใหAประสิทธิภาพของยาลดลง
ปMญหาและข8อควรระวังในการใช8ยาในพระภิกษุไข8 ที่ควรทราบ มีดังนี้
1. การใช8ยาหลายชนิดในเวลาเดียวกัน ทำใหAสับสนอาจเกิดการไดAรับยามากหรือนAอยเกินไป
2. ยามีปฏิกิริยาต#อกัน คือ การเกิดปฏิกิริยาระหว:างการใชAยาตั้งแต: 2 ชนิดขึ้นไป ซึ่งบางครั้งสามารถ
ใชAยาร:วมกันไดAแต:ควรเพิ่มระยะเวลาใหAห:างกันประมาณ 1-2 ชม. เพื่อป|องกันการลดการดูดซึมของยาอีกตัว
หนึ่ง เช:น ยาเม็ดธาตุเหล็กบำรุงเลือดไม:ควรฉันร:วมกับนมเพราะจะทำใหAประสิทธิภาพของยาลดลงควร
รับประทานเวAนช:วงห:างจากการดื่มนม 2 ชั่วโมง นอกจากนี้ยังพบว:าผูAปvวยที่ไดAรับยาหลายชนิดมักไดAรับ
อันตรายจากพิษและผลขAางเคียงที่ไม:พึงประสงคQจากการเกิดปฏิกิริยาต:อกันระหว:างยากับยาไดA
3. การหยิบยาผิด ลืมกินยา หรือ กินยาเกินขนาดจากการหลงลืม เช:น ฉันยาลดความดันโลหิต 2
ครั้ง (เพราะคิดว:ายังไม:ไดAกิน) ทำใหAเกิดอาการหนAามืด เวียนศีรษะเนื่องจากระดับความดันโลหิตลดลงต่ำเกินไป
ซึ่งขAอนี้จะเป+นอันตรายต:อผูAสูงอายุมากอาจทำใหAสมองขาดเลือดไปเลี้ยงไดA
4. การปรับเพิ่มหรือลดขนาดยาเอง ฉันยาไม:สม่ำเสมอ ซื้อยาฉันเองหรือไม:ไปพบแพทยQ
ทำใหAการดำเนินไปของโรคแย:ลง อาจเนื่องจากขAอจำกัดเรื่องสภาพร:างกาย สังคมและเศรษฐกิจจำกัดของ
ผูAดูแล หรือไม:เขAาใจเรื่องวิธีการใชAยาที่ถูกตAอง อ:านฉลากไดAไม:ชัดเจน เป+นตAน
5. การฉันยาสมุนไพรบางชนิดหรือยาแผนโบราณที่ไม:ไดAรับการรับรองมาตรฐาน หรือการฉันยาชุดที่
ซื้อฉันตามคำแนะนำของเพื่อนบAาน หรือตามโฆษณา ซึ่งส:วนใหญ:จะมีสารสเตียรอยดQ จะมีอาการดีขึ้นใน
ช:วงแรก ๆ เมื่อฉันไปนาน ๆ จะเกิดผลเสียต:อไตและสุขภาพอย:างมาก