Page 51 - แนวทางการจัดบริการโรงพยาบาลสนามวัคซีน
P. 51
ได้รับวัคซีนแต่บางรายเกิดหลังจากนั้นหลายชั่วโมงหรือเป็นวัน อาการมักหายภายใน 1-3 วัน อย่างไรก็ดีอาการ
อาจจะอยู่ได้นานกว่านั้น
กำรเตรียมกำรเพื่อป้องกันกำรเกิด ISRR
1. ก่อนกำรฉีดวัคซีน ควรจัดสถานที่ฉีดวัคซีนให้มีการถ่ายเทอากาศที่ดี ไม่ร้อนอบอ้าวจนเกินไป
จุดที่ให้บริการควรห่างกัน จัดระบบการรอรับบริการไม่ให้เกิดความแออัด รอนาน เพื่อลดความวิตกกังวล
การคัดกรองผู้รับบริการ ควรสังเกตอาการของผู้รับบริการ หากผู้รับบริการมีร่างกายอ่อนเพลีย พักผ่อนไม่เพียงพอ
หรือมีอาการเจ็บป่วย ที่ไม่มีความพร้อมในการรับวัคชื่น หรือมีความวิตกกังวล ควรพิจารณาเลื่อนนัดไปก่อน
ควรมีการให้ความรู้กับผู้รับการฉีดวัคซีนถึงประโยชน์และประสิทธิภาพของวัคซีน และอาการเกิดขึ้นภายหลังการ
ได้รับวัคซีน เพื่อให้ผู้รับวัคซีนรู้เท่าทันอาการข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น ปวดบริเวณที่ฉีดหรือมีไข้ หรือบางคน
อาจมีเพลีย อ่อนแรง หรืออื่นๆ อาการมากน้อยแตกต่างกัน โดยอาการมักจะหายไปได้ภายใน 1-3 วัน โดยไม่มี
อันตราย ควรมีการเตรียมระบบรองรับผู้ที่อาจเกิดอาการ ISRR โดยทีมสหสาขาที่ประกอบด้วยแพทย์และบุคลากร
ที่มีความเข้าใจ
2. ระหว่ำงกำรฉีดวัคซีน หากผู้รับบริการเคยมีประวัติว่าฉีดวัคซีนแล้วเป็นลม หรือดูมีความวิตก
กังวลมาก อาจพิจารณาให้รับวัคซีนในท่านอน ควรชวนพูดคุยขณะฉีด เพื่อลดความกังวลและดึงดูดความสนใจ
ไม่จ าเป็นต้องดูดกลับเพื่อทดสอบว่าเข็มเข้าหลอดเลือดหรือไม่ เพราะจะท าให้เจ็บจากการฉีดมากขึ้นและนานขึ้น
ควรฉีดในต าแหน่งที่เหมาะสม โดยฉีดเข้ากล้ามเนื้อที่ต าแหน่งช่วงกลางของกล้ามเนื้อเดลตอยด์ (mid deltoid)
ไม่ควรฉีดสูงเกินไป เพราะจะท าให้มีโอกาสเกิดอาการปวดข้อไหลได้
3. หลังกำรฉีดวัคซีน สังเกตอาการภายใน 30 นาที รีบให้การดูแลเมื่อพบผู้ป่วยกลุ่มที่มีอาการ
ทางระบบประสาทหลังการฉีดวัคซีน เช่น ชา อ่อนแรง ตามัว ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อการดูแลรักษา
อย่างเหมาะสม ควรตรวจร่างกายอย่างละเอียดเพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีภาวะโรคทางกายก่อน แต่ควรหลีกเลี่ยง
การตรวจสืบค้นโดยไม่จ าเป็น (over investigation) หรือการต้องนอนโรงพยาบาล แต่ต้องพอเหมาะที่จะท าให้
ไม่พลาดการวินิจฉัยผู้ที่เป็นโรคจริง ควรให้การดูแลรักษาโดยไม่มีการตีตราว่ากล่าว หรือท าให้ผู้ที่มีอาการรู้สึกไม่ดี
และควรมีสหสาขาวิชาชีพช่วยกันดูแลในระหว่างที่ให้การรักษาดูแล ควรให้ความมั่นใจกับคนไข้เรื่องอาการที่
เกิดขึ้นว่าอาการนี้อาจเกิดขึ้นได้ และส่วนใหญ่จะดีขึ้นภายในเวลาไม่นาน โดยไม่มีอันตราย เพื่อลดความวิตกกังวล
ของผู้ป่วย ทันทีที่ผู้ป่วยอาการดีขึ้น ควรสนับสนุนให้กลับไปปฏิบัติงานหรือภารกิจได้ตามปกติ และให้ก าลังใจ
รายงานผู้ป่วยเข้าสู่ระบบรายงานเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ภายหลังการได้รับวัคซีน กรมควบคุมโรค (AEFI DDC)
ไม่จ าเป็นต้องระงับการฉีดวัคซีนในวันนั้นหรือในล็อตนั้นๆ
แนวทางการจัดบริการโรงพยาบาลสนามวัคซีน 41