Page 148 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ
P. 148
คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)
ระบบภูมิคุ้มกัน เป็นระบบของร่างกายที่ตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมต่างๆ ที่เข้าสู่ร่างกาย หรือเกิดขึ้น
ในร่างกาย เพื่อให้พ้นจากอันตราย หรือโทษที่เกิดขึ้นจากสิ่งแปลกปลอมต่างๆ ถ้ามีน้อยไปหรือมากไปก็จะมีผลเสีย
คือ ก่อให้เกิดโรคต่างๆ ได้ ภาวะพร่องภูมิคุ้มกัน (Immune deficiency disorders)
ภาวะพร่องภูมิคุ้มกัน หมายถึง ความผิดปกติที่เกิดขึ้นจากภาวะบกพร่องของ
ระบบภูมิคุ้มกัน เช่น
การขาดอาหารแบบเฉียบพลันและแบบเรื้อรัง
การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา และพยาธิต่างๆอย่างรุนแรง
การได้รับยากดภูมิคุ้มกัน เช่น ยาพวกสเตอรอยด์
ติดเชื้อโรคเอดส์ (AIDS)
ภาวะภูมิไวเกิน หรือภาวะภูมิคุ้มกันมากเกินไป (Hypersensitivities)
ภาวะภูมิไวเกิน หมายถึง ความผิดปกติ (การตอบสนองทางระบบภูมิคุ้มกัน) ที่เกิดจากร่างกายสร้าง
ภูมิคุ้มกันอยู่ตลอดเวลา จนก่อให้เกิดพยาธิสภาพแก่เนื้อเยื่อและอวัยวะจนเกิดโรคขึ้น เช่น
โรคภูมิแพ้ (Allergy) หมายถึง ปฏิกิริยาที่ผิดปกติของร่างกายในการสร้างแอนติบอดี้ เพื่อ
ตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมในสิ่งแวดล้อม (แอนติเจน) โรคนี้เกี่ยวข้องกับพันธุกรรม เช่น การแพ้ละอองเกสร
หืด แพ้อาหารบางอย่าง (ช็อกโกแลต, อาหารทะเล) แพ้ยา และสารเคมี พิษแมลงต่างๆ (ผึ้ง) สารเคมีการของ
อาการแพ้ คือ สารฮีสตามีน แม้จะไม่รุนแรงต่ออาการต่อเนื่องต้องให้การรักษาตลอดเวลาปีหนึ่งๆ ประเทศไทย
เสียค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคภูมิแพ้จำนวนมากพวกที่แพ้ยาปฏิชีวนะ เช่น ยาเพนนิซิลิน และ สเตรปโตมัยซิน
โรคที่ร่างกายสร้างภูมิต้านทานต่อเนื้อเยื่อของตัวเอง (Autoimmune disease)
โรคที่ร่างกายสร้างภูมิต้านทานต่อเนื้อเยื่อของตัวเอง หมายถึง ปฏิกิริยาของภูมิต้านทานที่มีต่อ
แอนติเจน (เซลล์หรือเนื้อเยื่อ) ของตนเอง จึงเกิดความผิดปกติขึ้นในร่างกาย เช่น โรคของต่อมไทรอยด์
โรคตับ โรคเม็ดเลือดแดงถูกทำลาย (โลหิตจางบางชนิด)
เอดส์ (AIDS) ย่อมาจาก Acquired Immune Deficiency Syndrome หมายถึง กลุ่มอาการของ
โรคที่เกิดจากภูมิคุ้มกันในร่างกายเสื่อมหรือบกพร่อง อันเกิดจากเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง เชื้อ HIV (Human
Immunodificiency Virus) โดยจะมีผลไปทำลายเซลล์เม็ดเลือดขาว ทำให้ร่างกายอ่อนแอ เจ็บป่วยบ่อยรักษา
ไม่หาย ป่วยเป็นโรคเรื้อรัง หรือมะเร็งในที่สุดก็จะตายด้วยโรคเรื้อรังนั้น
๗๒
