Page 16 - คู่มือช่วยเหลือผู้หญิงตั้งครรภ์ไม่พร้อม
P. 16
จากการที่ศูนย์พึ่งได้ เป็นศูนย์ให้ความช่วยเหลือแบบครบวงจรให้แก่เด็กและสตรีที่ถูกกระท�า
รุนแรงทางกาย จิตใจ และสังคม ซึ่งเกือบครึ่งเป็นความรุนแรงทางเพศและข่มขืน ผลที่ตามมาคือ
ท�าให้เกิดการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์ ตั้งแต่ปี 2552 เป็นต้นมา ส�านักบริหารการสาธารณสุข
ส�านักปลัดกระทรวงสาธารณสุขจึงได้ร่วมกับหน่วยงานต่างๆ พัฒนาให้เกิดการบูรณาการปัญหา
ท้องไม่พร้อม ซึ่งเป็นความรุนแรงทางสังคม เข้ามาในงานของศูนย์พึ่งได้ ต่อมาเมื่อปัญหา
ท้องไม่พร้อมได้ถูกก�าหนดให้เป็นวาระประเทศและมียุทธศาสตร์รองรับในปี 2554 และติดตาม
มาด้วยนโยบายศูนย์ช่วยเหลือสังคมในปี 2556 กระทรวงสาธารณสุขได้รับมอบหมายให้เป็น
เจ้าภาพหลักในการดูแลประเด็นท้องไม่พร้อมในวัยรุ่น และได้ใช้แนวทางการบูรณาการปัญหา
ท้องไม่พร้อมกับศูนย์พึ่งได้ดังกล่าว เป็นแนวทางในการให้ความช่วยเหลือที่ศูนย์พึ่งได้ของ
โรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขทั้งประเทศ
1.1 สถานการณ์ท้องไม่พร้อม และผลกระทบต่อประเทศไทย
1) สถานการณ์ท้องไม่พร้อม
ผู้คนในสังคมไทยยังขาดความเข้าใจที่ถูกต้องในเรื่องเพศศึกษาและอนามัยเจริญพันธุ์ อีกทั้ง
หญิงชายจ�านวนมาก โดยเฉพาะวัยรุ่น ยังเข้าไม่ถึงบริการคุมก�าเนิดที่มีประสิทธิภาพ การขาด
ความเข้าใจและตระหนักต่อความส�าคัญของอนามัยเจริญพันธุ์ของตนเอง ท�าให้เพิกเฉย ไม่คุมก�าเนิด
หรือใช้อย่างผิดพลาด ประกอบกับ การที่ผู้หญิงมักขาดอ�านาจต่อรองในเรื่องเพศในด้านต่างๆ ซึ่ง
รวมทั้งการมีเพศสัมพันธ์และเลือกวิธีการคุมก�าเนิด การที่ผู้หญิงจ�านวนหนึ่งประสบความรุนแรง
ในครอบครัว และสังคม รวมทั้งการที่สังคมขาดความตระหนักถึงสิทธิของผู้หญิง ท�าให้ผู้หญิง
จ�านวนมากถูกกระท�ารุนแรงทางเพศในรูปแบบของการล่วงละเมิดทางเพศ ล่อลวงมีเพศสัมพันธ์
และการข่มขืน สิ่งเหล่านี้เป็นปัจจัยส�าคัญที่ท�าให้ผู้หญิงจ�านวนมากในประเทศไทย โดยเฉพาะ
วัยรุ่นต้องเผชิญกับปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พร้อม
ในประเทศไทย อายุเฉลี่ยเมื่อมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกของวัยรุ่นลดลงจาก 18-19 ปี ในปี 2539
เป็น 15-16 ปี ในปี 2552 จากรายงานของส�านักระบาดวิทยาในปี 2555 พบว่า จ�านวนวัยรุ่นไทยที่
1
มีประสบการณ์การมีเพศสัมพันธ์เพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน การส�ารวจในกลุ่มนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 2
พบว่า นักเรียนชายเคยมีเพศสัมพันธ์เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 3.6 ในปี 2547 เป็นร้อยละ 5.3 ในปี
2555 ในขณะที่กลุ่มผู้หญิงเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 1.1 เป็นร้อยละ 5.1 ในช่วงเวลาเดียวกัน ส�าหรับ
วัยรุ่นที่อายุมากขึ้นคือในกลุ่มนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 และกลุ่มอาชีวศึกษาปีที่ 2 พบว่า
ร้อยละของการมีเพศสัมพันธ์เพิ่มขึ้นอย่างมากทั้งหญิงและชาย โดยเฉพาะในกลุ่มนักเรียนหญิง
2
1 กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข, 2555
2 บุญฤทธิ์ สุขรัตน์, 2557
คู่มือการช่วยเหลือผู้หญิงตั้งครรภ์ไม่พร้อมของศูนย์พึ่งได้ 13