Page 33 - คู่มือช่วยเหลือผู้หญิงตั้งครรภ์ไม่พร้อม
P. 33
เลือกใช้วิธีการคุมก�าเนิดที่มีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับตนเองเพื่อป้องกันท้องไม่พร้อมในอนาคต
(ดูรายละเอียดทางเลือกคือการยุติการตั้งครรภ์ ในบทที่ 5)
2.2 ตัวอย่างแนวทางการให้บริการ
การพัฒนาแนวทางให้ความช่วยเหลือผู้หญิงท้องไม่พร้อมที่ศูนย์พึ่งได้ตามหลักการดังที่กล่าว
มาแล้ว พัฒนาแนวทางการให้บริการอย่างเป็นรูปธรรม เริ่มจากการพัฒนาศักยภาพบุคลากร
ศูนย์พึ่งได้ และบุคลากรที่เกี่ยวข้องเพื่อเสริมสร้างความเข้าใจในเรื่องเพศภาวะและโครงสร้างเชิง
อ�านาจที่ส่งผลต่อปัญหาท้องไมพร้อม และพัฒนาทักษะการให้บริการปรึกษาทางเลือก เพื่อให้
บุคลากรเหล่านั้นได้มีทัศนคติในทางที่เข้าใจต่อปัญหา และน�าไปออกแบบพัฒนาระบบให้เกิด
บริการที่ตอบสนองได้ โดยได้มีการน�าร่องด�าเนินงานไปแล้วตั้งแต่ปี 2550 ในโรงพยาบาลในระดับ
จังหวัด ศูนย์พึ่งได้จะอยู่ในความรับผิดชอบของกลุ่มงานสวัสดิการสังคม หรือ สังคมสงเคราะห์
หรือ กลุ่มงานจิตเวช หรือเป็นการท�างานร่วมกันทั้งสองฝ่าย ส่วนในโรงพยาบาลชุมชนที่มีบุคลากร
ไม่มากนัก ศูนย์พึ่งได้ก็อาจด�าเนินงานโดยบุคลากรที่เกี่ยวข้อง เช่น พยาบาลจิตเวช ท�างาน
ร่วมกับบุคลากรอื่นๆ ในโรงพยาบาล เพื่อให้การช่วยเหลือเป็นไปได้อย่างราบรื่น
การช่วยเหลือวัยรุ่นและผู้หญิงที่ประสบปัญหาท้องไม่พร้อม ศูนย์พึ่งได้ก็อาจมีการบูรณการงาน
กับแผนก/กลุ่มงานต่างๆ ในโรงพยาบาลที่มีกลุ่มเป้าหมายเดียวกัน หรือมีลักษณะปัญหาใกล้เคียงกัน
เช่น คลินิกที่เป็นมิตรกับวัยรุ่น กลุ่มงานสูตินรีเวชกรรม กลุ่มงานเวชกรรมสังคม และศูนย์นเรนทร
เป็นต้น ในส่วนนี้จึงกล่าวถึงตัวอย่างแนวทางในการให้ช่วยเหลือผู้ประสบปัญหาตั้งครรภ์ไม่พร้อม
ในโรงพยาบาลที่ได้ด�าเนินการพัฒนาไปแล้ว และยังคงให้บริการอยู่อย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน
ได้แก่ โรงพยาบาลขอนแก่น โรงพยาบาลปทุมธานี โรงพยาบาลสมุทรปราการ โรงพยาบาลสวรรค์
ประชารักษ์ โรงพยาบาลศรีสะเกษ และโรงพยาบาลรัตภูมิ จังหวัดสงขลา เพื่อให้เห็นตัวอย่าง
รูปธรรมในการจัดแนวทางการให้บริการเพื่อช่วยเหลือผู้หญิงท้องไม่พร้อมในรูปแบบต่างๆ และน�า
ไปปรับใช้ได้ต่อไป
2.2.1 ศูนย์พึ่งได้ โรงพยาบาลขอนแก่น
โรงพยาบาลขอนแก่น ได้จัดตั้งศูนย์คุ้มครองเด็กและสตรี (ศูนย์พึ่งได้) น�าร่องแห่งแรกของ
ประเทศไทย ในปี 2542 เพื่อรองรับนโยบายและมาตรการขจัดความรุนแรงต่อเด็กและสตรี จาก
การที่เล็งเห็นว่าการตั้งครรภ์ไม่พร้อมเป็นความรุนแรงด้านหนึ่ง ในปี 2554 ศูนย์พึ่งได้ ร่วมกับ
กลุ่มงานสูตินรีเวชกรรม โรงพยาบาลขอนแก่น จัดระบบบูรณาการช่วยเหลือเด็กและสตรีที่ประสบ
ปัญหาความรุนแรงทางเพศและท้องไม่พร้อมให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น โดยได้จัดตั้งคณะกรรมการและมี
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจากกลุ่มงานสูตินรีเวชกรรมเป็นประธาน หัวหน้ากลุ่มงานพยาบาลเป็นรองประธาน
และหัวหน้าฝ่ายสวัสดิการและสังคมเป็นเลขานุการ
ผู้หญิงที่ประสบปัญหาท้องไม่พร้อม อาจส่งต่อมาจากหน่วยงานต่างๆ ภายในโรงพยาบาล
หรือ หน่วยงานภายนอกโรงพยาบาล ทั้งหน่วยบริการปฐมภูมิ ชุมชน หรือ โรงเรียน ซึ่งจะมีการ
ประเมินคัดกรองปัญหา และส่งต่อมาที่ศูนย์พึ่งได้ ซึ่งจะท�างานร่วมกับกลุ่มงานสูตินรีเวชกรรม
30 คู่มือการช่วยเหลือผู้หญิงตั้งครรภ์ไม่พร้อมของศูนย์พึ่งได้
