Page 309 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 309
H16
การพัฒนาระบบการให้บริการใส่ฟันปลอม (คิวรอใส่ฟันปลอมเป็นศูนย์)
ทันตแพทย์หญิงกลับพัฒน์ กังสุกุล
โรงพยาบาลศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี เขตสุขภาพที่ 6
ประเภท วิชาการ
ความสำคัญของปัญหา
จากข้อมูลการสำรวจสุขภาพช่องปากของกลุ่มงานทันตกรรม โรงพยาบาลศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี
(1)
ในปีงบประมาณ 2562 พบว่าผู้ป่วยกลุ่มวัยก่อนสูงอายุ (Pre-aging) อายุระหว่าง 45-59 ปี และผู้สูงอายุ
(Aging) อายุ 60 ปีขึ้นไป มีปัญหาฟันผุมากขึ้น วินิจฉัยว่าไม่สามารถบูรณะเก็บรักษาฟันไว้ใช้บดเคี้ยวอาหารได้
ทำให้ต้องถอนฟันแท้ เกิดการสูญเสียฟัน ส่งผลกระทบต่อคุณภาพของระบบการย่อยอาหาร ระบบการขับถ่าย
และระบบการทำงานของร่างกายโดยรวม (2),(3) ข้อมูลจาก Health Data Center (HDC) ปีงบประมาณ 2562
(4)
พบว่ามีเพียงร้อยละ 20.19 ของกลุ่มวัยก่อนสูงอายุและผู้สูงอายุ ที่มีฟันแท้ใช้งานได้ไม่น้อยกว่า 20 ซี่ และ
มีฟันหลัง (แท้หรือเทียม) ใช้งานที่เหมาะสม (ไม่น้อยกว่า 4 คู่สบ) และพบว่ามีผู้ป่วยกลุ่มวัยก่อนสูงอายุ และ
(4)
ผู้สูงอายุเข้ารับบริการใส่ฟันเทียม (CD, SD, TP) คิดเป็นร้อยละเพียง 10.77 ซึ่งถือว่าเข้าถึงบริการใส่ฟันเทียม
น้อย พบว่าสาเหตุสำคัญเกิดจากระบบลงทะเบียนเข้าคิวทำฟันเทียมของโรงพยาบาล ที่มีคิวลงทะเบียนรอทำ
ฟันเทียมนานร่วมปี ส่งผลให้ผู้ป่วยได้ทำฟันเทียมล่าช้า และผู้ป่วยบางส่วนไม่ได้เข้ารับบริการพิมพ์ปาก
ทำฟันเทียมทันทีเมื่อถึงคิวในทะเบียนทำฟันเทียม เพราะเมื่อตรวจในช่องปากของผู้ป่วยที่ถึงคิวในทะเบียน
ทำฟันเทียม กลับพบว่าผู้ป่วยต้องเคลียร์ช่องปากใหม่หลายรายการ มีฟันผุ หินปูนสะสมเกิดขึ้นใหม่ ทำให้ผู้ป่วย
ต้องเคลียร์ช่องปากซ้ำก่อนใส่ฟันเทียม การใส่ฟันเทียมจึงล่าช้าออกไป
วัตถุประสงค์
เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงการใส่ฟันเทียมได้เร็วขึ้นและมากขึ้น และไม่ต้องเคลียร์ช่องปากซ้ำ
ก่อนใส่ฟันเทียม โดยนำเสนอยกเลิกการลงทะเบียนเข้าคิวทำฟันเทียม และใช้วิธีดำเนินการรูปแบบใหม่
วิธีดำเนินการ
ยกเลิกการลงทะเบียนเข้าคิวทำฟันเทียม กลุ่มงานทันตกรรม โรงพยาบาลศรีมโหสถ และ รพ.สต.
ในเครือข่าย ประกาศให้ผู้ป่วยที่ต้องการทำฟันเทียมเข้ามารับการตรวจสุขภาพช่องปากด้วยตนเอง ที่กลุ่มงาน
ทันตกรรมโรงพยาบาลศรีมโหสถ หรือที่ รพ.สต. ในเครือข่ายอำเภอศรีมโหสถ เพื่อการเตรียมช่องปากก่อนทำ
ฟันเทียม
ในวิสิทแรก ผู้ป่วยที่แจ้งความประสงค์ว่าต้องการใส่ฟันเทียม สามารถวอล์กอินเข้ารับการรักษา
เพื่อใส่ฟันเทียม ทันตบุคลากรจะตรวจช่องปาก (Screening oral examination) และเขียนสรุปแผนการรักษา
เคลียร์ช่องปากเฉพาะบุคคล (Individual Treatment Plan) ในใบวางแผนการรักษา ผู้ป่วยจะได้รับบริการ
ทันตกรรมเคลียร์ช่องปากก่อนใส่ฟันเทียมตามแผนการรักษาอย่างน้อย 1 รายการ (ในผู้ป่วยที่ไม่มีฟัน ไม่ต้อง
เคลียร์ช่องปากด้วยการแต่งกระดูกก่อนใส่ฟันเทียม (Alveoloplasty) และมีความประสงค์ต้องการใส่ฟันเทียม
ทั้งปาก ทันตแพทย์จะทำการพิมพ์ปากขั้นต้นให้ทันทีในวิสิทแรก โดยไม่ต้องเข้าคิวใส่ฟันเทียม
ในวิสิทต่อมา ผู้ป่วยเข้ารับการรักษาทางทันตกรรม เคลียร์ช่องปากตามแผนจนเสร็จก่อนเข้าสู่ขั้นตอน
ทำฟันเทียม และเมื่อเคลียร์ช่องปากเสร็จ ทันตแพทย์จะทำการพิมพ์ปากขั้นต้น (Primary Impression)
ในผู้ป่วยที่ต้องการใส่ฟันเทียมทันที โดยไม่ต้องเข้าคิวใส่ฟันเทียม และจะทำการนัดผู้ป่วยเพื่อทำฟันเทียม
ตามลำดับขั้นตอน จนถึงขั้นตอนใส่ฟันเทียม (Denture Delivery) และรีเช็กฟันเทียม (Recheck)
