Page 192 - Best Practice Poster 2024 (อัพเดต)
P. 192
E1
ระบบแจ้งเตือนวันนัดฉีดยา ผู้ป่วยจิตเวชดงกลาง
นางนันทนา ดลราษี และนางสาวชลลดา แนบตู้
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดงกลาง จังหวัดชัยภูมิ เขตสุขภาพที่ 9
ประเภท ผลงานนวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์
ความสำคัญของปัญหา
ในสถานการณ์ปัจจุบัน โรคจิตเวชเป็นปัญหาสำคัญโรคหนึ่ง ของประเทศไทยที่พบมากถึงร้อยละ 1
ของประชากรทั่วไป และมีอาการกำเริบถึงร้อยละ 50 - 70 ซึ่งการกำเริบของโรคทางจิตเวช มีผลกระทบต่อ
เศรษฐกิจและการพัฒนาสังคมของประเทศชาติ เนื่องจากรัฐจะต้องสูญเสียงบประมาณในการดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้
เป็นจำนวนมาก กล่าวคือ ผู้ป่วยกลุ่มนี้จัดเป็นผู้ป่วยเรื้อรังที่ต้องเข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง จึงมีอัตราการ
รักษาซ้ำในโรงพยาบาลอยู่บ่อยครั้ง ทำให้ต้องใช้งบประมาณในการดูแลสูง อีกทั้งต้องอาศัยครอบครัว/ผู้ดูแลให้
คอยช่วยจัดยาและจัดการชีวิตประจำวันของผู้ป่วยอยู่ตลอด รวมทั้งต้องเสียเวลาในการประกอบอาชีพ และขาด
รายได้ เนื่องจากต้องพาผู้ป่วยไปรับการรักษาบ่อยครั้ง และเกิดปัญหาทางด้าน สุขภาพจิตของตนเองร่วมด้วย
ซึ่งส่วนใหญ่ อาการกำเริบของผู้ป่วยจิตเวชนั้น เกิดจากการที่ผู้ป่วยกินยาไม่ต่อเนื่อง ญาติขาดความรู้ในการดูแล
ผู้ป่วย และขาดทักษะในการติดต่อสื่อสารกับผู้ป่วยอย่างเหมาะสม ตลอดจนผู้ป่วยเองยังไม่ตระหนักรู้ถึงอาการ
เจ็บป่วยของตนเอง รู้สึกตัวเองไม่มีคุณค่า และขาดทักษะที่จะใช้ชีวิตอยู่ในสังคมอย่างปกติสุข
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดงกลาง อำเภอคอนสาร จังหวัดชัยภูมิ มีผู้ป่วยจิตเวชที่อยู่ในการ
ดูแลในปี 2567 จำนวน 72 คน จากการวิเคราะห์ได้แบ่งกลุ่มผู้ป่วยเป็น 3 กลุ่มคือกลุ่มสีแดง 0 คน กลุ่มสีเหลือง
20 คน กลุ่มสีเขียว 52 คน และพบว่าการกำเริบ (กลุ่มสีเหลืองพร้อมจะเป็นสีแดง) มาจากสาเหตุผู้ป่วยมารับ
การรักษาไม่ต่อเนื่อง มีการกินยาไม่ถูกต้อง ไม่ยอมกินยา ไม่ไปพบแพทย์ตามนัด และขาดการฉีดยาตามนัด
รวมถึงสาเหตุกระตุ้นอื่นเช่น สุรา ยาเสพติดอื่นๆ ซึ่งอาการกำเริบดังกล่าว ที่ส่งผลต่อสังคมส่วนรวม เช่น
ทำร้ายผู้อื่น ทำร้ายคนในครอบครัว ทำลายทรัพย์สิน เป็นต้น
การติดตามคนไข้เพื่อให้ได้รับการฉีดยาตามนัดตามแผนการรักษาของแพทย์เป็นกระบวนการหนึ่งที่
ต้องอาศัยความร่วมมือของเครือข่าย เช่น ผู้นำชุมชน ประธาน อสม.ประจำหมู่บ้าน อสม.ประจำคุ้มรับผิดชอบ
ซึ่งเป็นผู้นำด้านเครือข่ายสุขภาพที่มีบทบาทสำคัญในการติดตาม กระตุ้นให้ผู้ป่วยและญาติผู้ดูแลผู้ป่วยให้ต้อง
ไปฉีดยาตามนัดที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดงกลางตามนัดทุกครั้งตามแผนการรักษาเช่นเดือนละ 1
ครั้ง หรือทุก 2 สัปดาห์เป็นต้น ซึ่งการที่ผู้ป่วยได้ฉีดยาตรงตามนัด รับประทานยาถูกต้อง สามารถดำรงชีวิตและ
มีทักษะใช้ชีวิตอยู่ในสังคมอย่างปกติสุข โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดงกลางจึงได้ออกแบบนวัตกรรม
ดังกล่าวขึ้น
วัตถุประสงค์การศึกษา
1. เพื่อให้ผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังได้รับบริการต่อเนื่องในชุมชน
2. ลดอาการกำเริบหรือการกลับมาเป็นซ้ำ
3. เพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและลดภาระของญาติ
วิธีการศึกษา
3. รพ.สต.ดงกลาง ได้ตั้งกลุ่มไลน์เพื่อพัฒนาระบบการแจ้งเตือนคนไข้จิตเวชที่ต้องฉีดยาตามนัดของ
แพทย์ จำนวน 17 ราย ซึ่งแต่ละรายจะนัดไม่ตรงกัน
