Page 199 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ

คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)

วิธีการจับไหมขัดฟัน กวาดถูไหมขัดฟันขึ้นลง ในแนวดิ่ง

ภาพที่ ๑๑ : การใช้ไหมขัดฟัน

๓) การใช้แปรงซอกฟัน

แปรงซอกฟันเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ทำความสะอาดซอกฟัน
ที่เป็นช่องหรือฟันห่าง (ภาพที่ ๑๒) ใช้ง่าย การเลือกขนาดแปรง ให้ส่วนที่
เป็นขนแปรงมีขนาดใหญ่กว่าซอกฟันที่จะทำความสะอาดเล็กน้อย จุ่มน้ำ

ให้ขนแปรงอ่อนนุ่ม สอดเบาๆ เข้าไประหว่างซอกฟันในทิศที่เอียงไปทาง
ปลายฟัน ขยับเข้าออกในแนวนอน ภาพที่ ๑๒ : แปรงซอกฟันแบบต่างๆ
นอกจากนี้ ยังมีอุปกรณ์ทำความสะอาดอื่นๆ ที่เหมาะ
สำหรับการใช้ทำความสะอาดฟันที่มีลักษณะเฉพาะ เช่น แปรงกระจุกเดียว

ไม้จิ้มฟัน และน้ำยาบ้วนปาก เป็นต้น
๔) การทำความสะอาดเยื่อบุช่องปากและลิ้น
เพื่อขจัดคราบอาหารและคราบจุลินทรีย์ที่ตกค้างอยู่

บริเวณเยื่อบุช่องปาก กระพุ้งแก้ม เพดานปาก ด้านบนของลิ้น ควรทำความสะอาด
ทุกครั้งหลังอาหาร โดยวางแปรงสีฟันหรือ อาจใช้ไม้กวาดลิ้นวางลงบนผิวลิ้น ภาพที่ ๑๓ : วิธีใช้แปรงซอกฟัน
กวาดจากโคนลิ้นออกมาด้านปลายลิ้น ทำซ้ำ ๔ - ๕ ครั้ง ส่วนเยื่อบุช่องปาก

กระพุ้งแก้ม เพดานปาก อาจใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม หรือใช้นิ้วมือกวาดเบาๆ
๕) การใช้น้ำยาบ้วนปาก
ควรใช้น้ำยาบ้วนปากที่ไม่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์

แต่มีฟลูออไรด์ผสม สามารถใช้ได้ทุกวัน แต่ถ้ามีความเข้มข้นสูงใช้ได้สัปดาห์ละ
๑ ครั้ง และต้องอยู่ภายใต้การดูแลของทันตบุคลากร
๖) การใช้ไม้จิ้มฟัน ภาพที่ ๑๔ : ปลายไม้จิ้มฟันก่อนใช้
ไม้จิ้มฟันใช้ช่วยทำความสะอาด ขจัดคราบจุลินทรีย์ ไม่มีปลายแหลม

ที่อยู่ระหว่างซอกฟัน มักใช้ได้ถนัดในฟันหน้า ควรใช้ในกรณีที่มีเหงือกร่น
มีช่องเห็นชัด หรือมีช่องระหว่างแยกรากฟัน
วิธีการใช้ไม้จิ้มฟัน ไม้จิ้มฟันควรมีลักษณะด้ามตรง แบน

เรียวบาง ไม่มีเสี้ยน ถ้าใช้ทำความสะอาดคอฟัน ควรกัดปลายส่วนที่แหลมหรือ
ตัดให้ปลายทู่ก่อน แล้วค่อยๆใช้ครูดไปตามคอฟันขอบเหงือก (ภาพที่ ๑๕) หรือใช้
ทำความสะอาดซอกฟันที่ห่าง ในลักษณะช่วยเขี่ยเศษอาหารออก โดยสอดเข้าไป

ในซอกฟัน ระวังอย่าให้เป็นอันตรายต่อเหงือก ภาพที่ ๑๕ : วิธีใช้ไม้จิ้มฟันครูดตามคอฟัน

๑๒๓