Page 26 - 1.8.67 E-booK เล่มคู่มือการดำเนินงานมินิธัญญารักษ
P. 26
4. การเสริมพลังครอบครัวและชุมชน ผู้ป่วยยาเสพติดและผู้ป่วยจิตเวชจากการใช้ยาเสพติด
จำเป็นต้องได้รับการดูแลโดยครอบครัวและชุมชนร่วมด้วย ส่วนหนึ่ง เนื่องจากสาเหตุการติดยาเสพติด
และการใช้ยาเสพติดซ้ำ เกิดจากปัญหาด้านจิตใจและสังคม เช่น ความขัดแย้งในครอบครัว ปัญหาหนี้สิน ฯลฯ
หากไม่มีการวางแผนช่วยเหลือปัญหาด้านจิตสังคมในผู้ป่วย จะนำสู่การกลับไปใช้ยาเสพติดซ้ำหรือการกำเริบ
ของโรคจิตเวช ซึ่งทำให้เกิดความเสี่ยงต่อตัวผู้ป่วย ครอบครัว และชุมชนในที่สุด
ในช่วงที่ผู้ป่วยอาการกำเริบหรือมีปัญหาพฤติกรรมรุนแรง ครอบครัวและชุมชนจะเกิดความอ่อนล้า
ความเครียด รู้สึกเป็นภาระที่ต้องดูแลผู้ป่วยต่อเนื่องยาวนาน โดยไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น การเสริมพลัง
ครอบครัวและชุมชน จะช่วยให้ทีมบำบัดทำงานเป็นทีมเดียวกับครอบครัวและชุมชน เข้าใจความอ่อนล้า
และภาระในการดูแลผู้ป่วย ช่วยให้ครอบครัวและชุมชนมองเห็นจุดแข็ง ทางออกหรือแนวทางแก้ปัญหา
มีความหวังและพลังใจในการดูแลผู้ป่วยจนเข้าสู่ภาวะหยุดใช้ยาเสพติดต่อเนื่องได้
เป้าหมาย
1. ครอบครัวและชุมชน ยอมรับความเจ็บป่วยด้วยโรคจิตเวชและยาเสพติด สามารถอยู่ร่วมกันได้
โดยไม่ตีตรา
2. ครอบครัวและชุมชน ตระหนักในความสำคัญและบทบาทของตนในการบำบัดรักษาฟื้นฟูผู้ป่วย
ยาเสพติดและผู้ป่วยจิตเวชจากการใช้ยาเสพติด
3. ชุมชน เข้ามามีส่วนร่วมในการติดตามและฟื้นฟูผู้ป่วยยาเสพติดและผู้ป่วยจิตเวชจากการใช้ยาเสพติด
กระบวนการ
1. สร้างความสัมพันธ์ และทำความเข้าใจปัญหาของครอบครัวและชุมชน (Pain Points)
โดยอาจใช้กระบวนการ AIC, TOPS Model, Strategic Route Map, CBTx ฯลฯ และดำเนินการร่วมกับ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น หน่วยงานในสังกัดกระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม
2. กำหนดเป้าหมายในการดูแลผู้ป่วยยาเสพติดและผู้ป่วยจิตเวชจากการใช้ยาเสพติดร่วมกัน
ให้ครอบคลุมเป้าหมายสำคัญ คือ รับการรักษาต่อเนื่อง (รับประทานยาต่อเนื่อง) และลด/เลิกการใช้ยาเสพติด
3. วิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงหรือปัจจัยกระตุ้นให้เกิดการใช้สุรา ยาเสพติด รวมถึง ปัจจัยปกป้องคุ้มครอง
ให้ลด/เลิกใช้ยาเสพติดได้
4. ครอบครัวและชุมชน ออกแบบวิธีการดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยด้วยทรัพยากรที่มีในครอบครัว
และชุมชน โดยบูรณาการกับวิธีการเดิมที่ครอบครัวและชุมชนเคยใช้ได้ผล เช่น ชุมชนยั่งยืน ชุมชนเข้มแข็ง
พชอ. กองทุน แม่ของแผ่นดิน เป็นต้น
5. ทีมบำบัดประสานภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อช่วยสนับสนุนครอบครัวและชุมชนในการดูแล
ช่วยเหลือผู้ป่วย
6. ทีมบำบัดร่วมกับครอบครัวและชุมชน ประเมินผลลัพธ์การดูแลช่วยเหลือผู้ป่วย โดยออกแบบวิธี
ประเมินผลตามแนวทางการรักษารายบุคคล
20
