Page 172 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)

E12

วัตถุประสงค์การศึกษา
เพื่อพัฒนาและประเมินรูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วม
ของชุมชน

วิธีการศึกษา
การวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาและประเมินรูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วย

ยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดน่าน แบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ระยะ ได้แก่
ระยะที่ 1 เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ (Qualitative research) เพื่อพัฒนารูปแบบการบำบัดรักษาและ
ฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างผู้ให้ข้อมูล

แบบเฉพาะเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาด้วยรูปแบบ Thematic analysis ในประเด็นสภาพปัญหา
ข้อจำกัด และ Best practice มาพัฒนารูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการ
มีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดน่าน โดยผ่านความเห็นชอบรูปแบบจากผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 3 ท่าน
ระยะที่ 2 การวิจัยเชิงปริมาณ การประเมินการนำรูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วย

ยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดน่าน ที่ผ่านความเห็นชอบจากผู้เชี่ยวชาญแล้วไปใช้
กลุ่มตัวอย่างแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ดังนี้
1. กลุ่มตัวอย่าง บุคลากรทางการแพทย์และทีมสหสาขาการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วย
ยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดน่าน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างจากโปรแกรมคอมพิวเตอร์

G*Power version 3.1.9.4 จำนวน 30 คน ด้วยสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย
2. กลุ่มตัวอย่าง ผู้ป่วยยาเสพติดทุกรายที่เข้าร่วมโปรแกรมตามรูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟู
สมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จังหวัดน่าน
เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย 1.) เครื่องมือดำเนินการวิจัย ประกอบด้วย แบบสอบถามเชิงลึก

(In-depth interview) และแบบสอบถามปลายเปิด สำหรับเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพเพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบฯ
และเครื่องมือรูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน
จังหวัดน่าน 2.) เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถามสำหรับการประเมินความเหมาะสม

ของรูปแบบ แบบประเมินความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบ และแบบบันทึกผลลัพธ์การบำบัดรักษาและฟื้นฟูสภาพ
วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาแบบ Thematic analysis ข้อมูลเชิงปริมาณ
วิเคราะห์ด้วยร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบทีแบบไม่อิสระ (paired t-test)
ดำเนินการศึกษาวิจัย ตั้งแต่ 1 กันยายน 2566 ถึง 30 เมษายน 2567

ผลการศึกษา

รูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน จ.น่าน
ประกอบด้วย 5 ขั้นตอนสำคัญ ได้แก่ ขั้นเตรียมการ ขั้นค้นหาคัดกรอง ขั้นการบำบัดรักษา ขั้นการฟื้นฟูสภาพ
และขั้นตอนคืนสู่สังคมอย่างยั่งยืน โดยผลการประเมินความเหมาะสมของรูปแบบ และความพึงพอใจต่อการใช้
รูปแบบเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p value <.05) ผลการติดตามผู้ป่วยยาเสพติดหลังเข้ารับการบำบัด

ฟื้นฟูในระยะ 6 เดือน พบว่าไม่มีการกลับไปใช้สารเสพติด

อภิปรายผล
รูปแบบการบำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยยาเสพติด โดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ถือเป็น
รูปแบบที่มีการบูรณาการทรัพยากรและการมีส่วนร่วมจากภาคีเครือข่ายในชุมชน โดยมีผู้นำชุมชน
คณะกรรมการคุ้มและคนในชุมชนร่วมควบคุมกำกับและเฝ้าระวังการกลับไปเสพยาเสพติดซ้ำ ในชุมชน

มีช่องทางในการให้คำปรึกษาและสนับสนุนการสร้างเสริมทักษะชีวิตด้วยทีมสหสาขา และในขั้นตอนการฟื้นฟู