Page 174 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 174
E14
การพัฒนาระบบบริการจิตเวชเด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลสมเด็จพระญาณสังวร
พรรณาราย ปุณโณฑก, พัชราวรรณ แก้วกันทะ และ กัลยา สังวาลย์ทอง
โรงพยาบาลสมเด็จพระญาณสังวร เขตสุขภาพที่ 1
ประเภท วิชาการ
ความสำคัญของปัญหา
ปัญหาสุขภาพจิตในเด็กและวัยรุ่นเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อพัฒนาการหลายมิติ ทั้งด้านร่างกาย
จิตใจ สติปัญญาและสังคม ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก (WHO) พบว่า ในประชากรอายุระหว่าง 10-19 ปี
มีปัญหาสุขภาพจิตร้อยละ 16 ของปัญหาสุขภาพทั้งหมด ข้อมูลจาก Mental Health Foundation (UK) ระบุ
ว่ามีเด็กและวัยรุ่นราว 1 ใน 10 มีปัญหาสุขภาพจิตโดยร้อยละ 70 ของเด็กและวัยรุ่นที่มีปัญหาสุขภาพจิต ไม่ได้
รับการตรวจหรือรักษาตั้งแต่อายุยังน้อย ซึ่งจะช่วยแก้ปัญหาได้มีประสิทธิภาพกว่า (กรมสุขภาพจิต, 2564)
ข้อมูลในจังหวัดเชียงราย พบการเจ็บป่วยด้วยโรคสมาธิสั้นที่เข้ารับการรักษาใน รพ.เชียงรายประชานุเคราะห์
ในปี 2563 จำนวน 1,595 คน ซึ่งมากเป็นอันดับ 1 ของโรคจิตเวชเด็ก รองลงมาคือโรคซึมเศร้าและการทำร้าย
ตัวเอง (โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์, 2564) ซึ่งในพื้นที่อ.เวียงชัย จ.เชียงราย พบว่าผู้ป่วยจิตเวชเด็ก
ที่มีปัญหาด้านอารมณ์และพฤติกรรมเพิ่มมากขึ้น อีกทั้งยังพบการขาดการรักษาโดยเฉพาะโรคสมาธิสั้นขาด
การรักษาร้อยละ 35 เนื่องจากโรงพยาบาลไม่มีระบบการบำบัดรักษาที่ครอบคลุมขาดจิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น
รวมถึงยาที่จำเป็น ทำให้ต้องส่งตัวผู้ป่วยไปรับการรักษาต่อที่ รพ.เชียงรายประชานุเคราะห์ ซึ่งผู้ปกครองของ
ผู้ป่วยที่ขาดการรักษาส่วนใหญ่ให้เหตุผลของการขาดนัดเกิดจากความไม่สะดวกและค่าใช้จ่ายในการเดินทางไป
รับการรักษาที่ รพ.เชียงรายประชานุเคราะห์
จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะทำการศึกษาวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาระบบ
บริการคลินิกจิตเวชเด็กและวัยรุ่นในโรงพยาบาลสมเด็จพระญาณสังวร เพื่อให้ผู้ป่วยจิตเวชเด็กและวัยรุ่นใน
พื้นที่เข้าถึงการบำบัดรักษาได้อย่างสะดวก ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย ซึ่งน่าจะส่งผลถึงอัตราการบำบัดรักษา
อย่างต่อเนื่องเพิ่มมากขึ้น
วัตถุประสงค์การศึกษา
1. เพื่อพัฒนาระบบบริการคลินิกจิตเวชเด็กและวัยรุ่นใน รพ.สมเด็จพระญาณสังวร จ.เชียงราย
2. เพื่อให้ผู้ป่วยจิตเวชเด็กและวัยรุ่นในพื้นที่ อ.เวียงชัย จ.เชียงราย ได้รับการบำบัดรักษาที่ต่อเนื่อง
วิธีการศึกษา
งานวิจัยครั้งนี้เป็นงานวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action research) เพื่อพัฒนาระบบบริการจิตเวชเด็กและ
วัยรุ่นในโรงพยาบาลสมเด็จพระญาณสังวร
ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ประชากร คือ ผู้ปกครองและหรือผู้ที่มีบทบาทในการดูแลรับผิดชอบของ
ผู้ป่วยจิตเวชเด็กและวัยรุ่นที่มีภูมิลำเนาอยู่ที่ อ.เวียงชัย จ.เชียงราย กลุ่มตัวอย่าง การกำหนดขนาด
กลุ่มตัวอย่างโดยวิธีการเลือกตัวอย่างแบบโควตา (quota sampling) เพื่อให้จำนวนกลุ่มตัวอย่างที่มี
คุณลักษณะที่กำหนดมีอย่างเพียงพอและลดอคติ จึงได้จำนวนกลุ่มตัวอย่าง 28 ราย ตามคุณสมบัติการคัดเข้า
(Inclusion criteria) มีดังนี้1) เป็นผู้ปกครองและหรือผู้ที่มีบทบาทในการดูแลรับผิดชอบผู้ป่วยจิตเวชเด็ก
และวัยรุ่นในเขตพื้นที่ อ.เวียงชัย จ.เชียงราย 2) สามารถสื่อสารภาษาไทยได้ 3) ยินดีให้ความร่วมมือในการวิจัย
