Page 186 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 186
E26
รวมพลังเสริมสร้างความเข้มแข็งทางใจในผู้ติดยาเสพติดหญิงในชุมชนอำเภอสระโบสถ์ จังหวัดลพบุรี
นางสาวฉัตรฐิติวัฒน์ วรุณวิชญะ และนางสาววิไลลักษณ์ จันทะค่อม
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลนิยมชัย จังหวัดลพบุรี เขตสุขภาพที่ 4
ประเภท วิชาการ
ความสำคัญของปัญหาวิจัย
ยาเสพติดเป็นปัญหาที่กระทบต่อครอบครัว ชุมชน สังคม เศรษฐกิจและความมั่นคงของชาติ
สถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี (สบยช.) ได้วิเคราะห์แนวโน้ม
ผู้ป่วยหญิงที่ใช้สารเสพติดประเภทยาบ้าที่เข้ามารับบริการ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2557–2559 พบว่ามี
จำนวน 658, 494 และ 472 คน คิดเป็นร้อยละ 17.58, 21.32 และ 19.59 ตามลำดับ
จากการเก็บข้อมูลผู้ป่วยหญิงที่ใช้สารเสพติดประเภทยาบ้าในพื้นที่อำเภอสระโบสถ์ พบว่ามีการใช้
สารเสพติดเพิ่มมากขึ้น แต่อัตราการเข้ารับการบำบัดน้อยกว่าเพศชาย และการใช้สารเสพติดใน
เพศหญิงก่อให้เกิดผลกระทบต่างๆ มากมาย เช่น การใช้สารเสพติดระหว่างตั้งครรภ์เสี่ยงต่อการ
แท้งบุตร หรือทารกที่คลอดออกมาเกิดความผิดปกติทั้งทางกายและทางสุขภาพจิต อีกทั้งบ่อยครั้ง
ที่พบว่าสูญเสียการทำบทบาทหน้าที่ของตนเอง ทั้งด้านอาชีพ การศึกษา ครอบครัวและ
สัมพันธภาพ จากการศึกษาข้อมูลผู้ติดสารเสพติดในเพศหญิงของ ต.นิยมชัย อ.สระโบสถ์ พบว่ามี
ปัจจัยมาจากสังคม สิ่งแวดล้อม กล่าวคือครอบครัวที่ใช้สารเสพติดจะบังคับให้สมาชิกในครอบครัว
ขายยาเสพติดด้วย และบางส่วนถูกล่วงละเมิดทางเพศ ถูกคุกคามทั้งทางร่างกายและจิตใจ
จึงเลือกใช้สารเสพติดเพื่อเยียวยาบาดแผลทางใจ กลุ่มผู้ถูกกระทำนี้เกิดภาวะเครียด ความมีคุณค่า
ในตัวเองต่ำลง ขาดความเข้มแข็งหรือพลังใจในการเลิกใช้สารเสพติดส่งผลให้คุณภาพชีวิตแย่ลง
จึงทำให้การช่วยเหลือเพศหญิงที่ติดสารเสพติดมีความซับซ้อนมากกว่าเพศชาย อีกทั้งความไม่เท่าเทียม
ทางเพศในสังคมส่งผลให้เพศหญิงเข้าถึงระบบการช่วยเหลือได้น้อยกว่าเพศชาย และตกเป็นเหยื่อ
ของเพศชายในการช่วยค้ายาเสพติดแทน
สำหรับกระบวนการช่วยเหลือผู้ใช้สารเสพติดหญิง คือการใช้กระบวนกลุ่มในการเพิ่มความ
เข้มแข็งทางใจ ซึ่งจากการศึกษาพบว่าความเข้มแข็งทางใจนั้น สำคัญอย่างมากต่อการหยุดใช้
สารเสพติด ทั้งในแง่ป้องกันไม่ให้ใช้สารเสพติด และป้องกันการกลับไปเสพซ้ำ โดยกระบวนการ
กลุ่มที่ใช้ในการช่วยเหลือเป็นกระบวนการปรึกษาทางจิตวิทยากลุ่มแบบบูรณาการ โดยใช้ทฤษฎี
การบำบัดตามแนวคิดของซาเทียร์เป็นหลักและใช้เทคนิคการบําบัดจากทฤษฎีของเกสตัลท์
(Gestalt therapy) และสตรีนิยม (Feminist therapy) เป็นตัวเสริม ซึ่งส่งผลต่อความเชื่อของ
มนุษย์คือเชื่อในความดีงามของมนุษย์ และเชื่อว่ามนุษย์สามารถพัฒนาตนเองได้ อย่างไรก็ตาม
อิทธิพลของปัจจัยด้านสังคมและสิ่งแวดล้อมมีผลต่อการเกิดความเข้มแข็งทางใจในกลุ่มผู้ป่วยหญิง
ที่ใช้สารเสพติด สาเหตุที่ทำให้มีความเข้มแข็งทางใจต่ำลง คือความรู้สึกถูกรังเกียจ สร้างตราบาป
แบ่งแยกจากสังคม ดังนั้นการรับรู้ว่าตัวเองมีคุณค่าต่อครอบครัว และสังคมจะส่งผลให้เกิดความ
เข้มแข็งทางใจเพิ่มขึ้น เครือข่ายสุขภาพอำเภอสระโบสถ์ จึงได้มีการสร้างการมีส่วนร่วมของภาคี
