Page 357 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)

J15

รพ.พล เจ้าหน้าที่ของแต่ละ รพ.สต. เพื่อเตรียมกลุ่มเป้าหมาย ประชาสัมพันธ์ทางสื่อ online และดำเนินการ
เปิดบริการคลินิกจักษุทุกวันพุธ กำหนดตารางระยะเวลาในการดำเนินงานตรวจคัดกรองและการตรวจรักษา
โดยจักษุแพทย์ ดำเนินกิจกรรมให้สุขศึกษาให้ความรู้และการดูแลปฏิบัติตนเกี่ยวกับโรคทางตา

3) การตรวจสอบ (Checking) มีการวิเคราะห์ข้อมูลและปัญหารวบรวมผ่าน https://docs.google.com และ
จัดตั้งกลุ่ม line มีการตรวจสอบผลการปฏิบัติงาน การดำเนินงานเพื่อให้สามารถเข้าใจปัญหาที่เกิดขึ้นและ
รีบดำเนินการแก้ไขจนได้รับกระบวนการหรือวิธีการปฏิบัติงาน จัดทำ Flow การคัดกรองวัดสายตาในผู้ป่วยที่มี
อายุ 60 ปีขึ้นไป และกำหนดมาตรฐานการบริการ Flow chart ให้บริการในคลินิกจักษุโรงพยาบาลพล
มีการจัดทำมาตรฐาน standard order โรคต้อกระจกและโรคต้อเนื้อ วิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการบริการ

ผู้ป่วยโรคทางตาในการดำเนินงาน 4) การปรับปรุง (Action) มีการเปลี่ยนแปลงกระบวนการทำงานให้มี
ประสิทธิภาพและประสิทธิผลก่อนและหลังการพัฒนามุ่งเน้นให้การดูแลผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับตา
จากการปฏิบัติงานจริงโดยใช้แนวคิดการพัฒนาระบบบริการสุขภาพสาขาจักษุ (Service Plan Eye) และ

การแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดจากกระบวนการปฏิบัติงานวิเคราะห์ 3 ส่วน 1) ปัจจัยนำเข้า (Input) การพัฒนา
ระบบบริการ นโยบาย บุคลากร อุปกรณ์เครื่องมือ งบประมาณ บริหารจัดการ ผู้รับบริการผู้ป่วยต้อกระจกที่มี
ภาวะแก้วตาขุ่นเข้าเกณฑ์ผ่าตัด 2) กระบวนการ (Process) การตรวจคัดกรองทางสายตาร้อยละผู้ป่วย
blinding cataract ได้รับการผ่าตัดต้อกระจกใน 30 วัน การจัดการความรู้ในกลุ่มผู้ให้บริการ การถอดบทเรียน

โดยเทคนิคทบทวนหลังปฏิบัติงาน (After Action Review; AAR) การคัดกรองก่อนการผ่าตัดและการดูแล
หลังผ่าตัดในกลุ่มผู้รับบริการ มีการวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมการบริการ 3) ผลลัพธ์ (Output) การเปลี่ยนแปลง
วิธีปฏิบัติทำงานที่ดีขึ้น ผู้รับบริการได้ประโยชน์ ลดความพิการทางตา องค์กรมีแพทย์เชี่ยวชาญด้านจักษุ

ผลการศึกษา
ผลการดำเนินงานคลินิกจักษุโรงพยาบาลพล เปิดให้บริการในเดือนธันวาคม 2565 - กันยายน 2566

ผู้รับบริการตรวจคัดกรองและตรวจรักษา ทั้งหมดจำนวน 3,845 ราย ประกอบด้วยโรคต้อกระจก คิดเป็น
ร้อยละ 44.93 เข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนเลนส์ 607 ดวงตา กลุ่มผู้รับบริการเพศหญิงร้อยละ 52.72 มากกว่าเพศชาย
มีอายุตั้งแต่ 50-88 ปี อายุ 61-70 ปีมากที่สุด ส่วนใหญ่ใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ร้อยละ 77.55

รองลงมาเป็นสิทธิสวัสดิการข้าราชการ/รัฐวิสาหกิจ ร้อยละ 15.48 และใช้สิทธิรับ refer ร้อยละ 7.95
ระยะเวลารอคอยกลุ่ม Blinding cataract เท่ากับ 22.45 วัน และได้รับการผ่าตัดใน 30 วัน ร้อยละ 95.15
โรคต้อเนื้อ คิดเป็นร้อยละ 45.64 เข้ารับการ excision 217 ดวงตา กลุ่มผู้รับบริการเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
คิดเป็นร้อยละ 76.57 เพศชายร้อยละ 23.42 มีอายุ 61-70 ปีมากที่สุดร้อยละ 40.54 รองลงมาอายุ 71-80 ปี
ร้อยละ 29.73 อายุ 51-60 ปี ร้อยละ 23.43 ส่วนใหญ่ใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าร้อยละ 79.28

รองลงมาเป็นสิทธิสวัสดิการข้าราชการ/รัฐวิสาหกิจร้อยละ 10.81 และสิทธิประกันสังคมร้อยละ 2.7 ใช้สิทธิ
ชำระเงินเพียงร้อยละ 3.6 สิทธิรับ refer จากโรงพยาบาลใกล้เคียงร้อยละ 3.6 วิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรม
การบริการผู้ป่วยโรคทางตา ผลการดำเนินงานผ่าตัด ยอดรายรับเมื่อเทียบกับยอดรายจ่าย ค่าตอบแทน

บุคลากร คิดเป็นส่วนต่างเฉลี่ยต่อเดือนจำนวน 300,681.33 บาท ไม่รวมอุปกรณ์เครื่องมือแพทย์ ลดค่าใช้จ่าย
ผู้ป่วยที่ต้องเดินทางไปรักษาเฉลี่ย 3,000 บาทต่อคน ผู้รับการบริการพึงพอใจการบริการในคลินิกจักษุ ร้อยละ 93.22
หลังการพัฒนาสถิติการ Refer ไปโรงพยาบาลที่มีศักยภาพลดลงจากจากเดิมร้อยละ 87.93

อภิปรายผล
จากผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยกลุ่มมีปัญหาด้านสายตาได้รับการคัดกรอง และสามารถจัดระบบบริการ

สำหรับโรงพยาบาลชุมชนที่ไม่มีจักษุแพทย์ประจำ เพื่อให้ผู้ป่วยเข้าถึงการประเมิน การตรวจและรักษาโดยจักษุแพทย์
และได้รับการผ่าตัด โดยเฉพาะกลุ่มโรคต้อกระจก และต้อเนื้อ สามารถลดการส่งต่อไปยังโรงพยาบาลจังหวัด