Page 405 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)

K38

บุรีรัมย์ โดยมีเกณฑ์คัดเลือกผู้เข้าร่วมโครงการดังนี้ 1) ผู้ป่วยเบาหวานรายใหม่ 2) ผู้ป่วยเบาหวานที่มีระดับ

HbA1C > 7 mg% ที่เริ่มรักษาภายในระยะเวลา 5 ปี และมีอายุ 35 – 60 ปี 3) สมัครใจร่วมโครงการ
การวัดประเมินผลได้จากการวัดผลค่าน้ำตาลสะสม ( HbA1C ) และค่าดัชนีมวลกาย ( BMI ) ก่อนและหลังการ
เข้าร่วมโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ใช้เวลาระยะการศึกษาระหว่างเดือนมีนาคม 2566 – มีนาคม 2567

เป็นระยะเวลา 1 ปี
ผลการศึกษา

ผู้ป่วยเบาหวานที่สมัครใจร่วมโปรแกรม จำนวน 21 คน ชาย 3 คน หญิง 18 คน ประเมินภาวะ
โภชนาการและตอบแบบสอบถาม ด้านความรู้เรื่องโรคเบาหวานภาวะแทรกซ้อน 8 ข้อคำถาม ตอบได้ร้อยละ
38.09 ด้านอารมณ์จิตใจ มีความเครียดน้อย (0-4 คะแนน) ร้อยละ 28.57 มีความเครียดปานกลาง

(5-7 คะแนน) ร้อยละ 57.14 ความเครียดมาก (8-9 คะแนน) ร้อยละ 14.28 ด้านพฤติกรรมการรับประทาน
อาหาร พบว่ารับประทานอาหารรสหวาน เครื่องดื่มรสหวาน ร้อยละ 52.38 แต่รับประทานข้าวมื้อละ 2-3
ทัพพี ร้อยละ 90.47 ภาวะโภชนาการ ค่าดัชนีมวลกาย ( BMI ) ≤ 24.9 ร้อยละ 28.09 ค่าดัชนีมวลกาย (BMI)
≥ 25 ร้อยละ 61.90 ผลน้ำตาลสะสมในเลือด (HbA1C ) ≤ 7 ร้อยละ 28.57 ผลน้ำตาลสะสมในเลือด (HbA1C

) > 7 ร้อยละ 71.42 ด้านการรับยาที่ได้ตามแผนการรักษา หลังเข้าร่วมโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมใน
รูปแบบโรงเรียนเบาหวานวิทยา ตอบแบบสอบถามความรู้โรคเบาหวาน ร้อยละ 71.42 ค่าดัชนีมวลกาย < 24.9
ร้อยละ 52.38 ค่าดัชนีมวลกาย ≥ 25 ร้อยละ 47.61 ค่าน้ำตาลสะสม ( HbA1C ) < 7 ร้อยละ 61.90
ค่าน้ำตาลสะสม ( HbA1C ) ≥ 7 ร้อยละ 38.09 รับประทานอาหารและเครื่องดื่มรสหวานทุกวัน/เกือบทุกวัน

ร้อยละ 14.28 รับประทานข้าวมื้อละ 2-3 ทัพพี ร้อยละ 14.28 ผู้ป่วยได้ Off ยาเบาหวาน 6 คน
ร้อยละ 28.57 ผู้ป่วยถูกปรับยาเบาหวานลดลง 5 คน ร้อยละ 23.80 ผู้ป่วยรับยาเท่าเดิม 6 คน ร้อยละ 28.57
ผู้ป่วยได้รับปรับยาเพิ่มขึ้น 4 คน ร้อยละ 19.04

อภิปรายผล
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพแบบเข้มข้นและมีสติภายใต้กระบวนการเรียนรู้ในโรงเรียนเบาหวาน
วิทยา สร้างความตะหนักรู้และเสริมแรงจูงใจ ให้ผู้ป่วยเบาหวานมีองค์ความรู้การจัดการภาวะสุขภาพตนเองได้

เหมาะสมในแต่ละบุคคล และมีความต่อเนื่องเป็นวิถีชีวิตส่งผลต่อการควบคุมน้ำหนักตัว และระดับน้ำตาล
สะสมในเลือด (HbA1C )

สรุปและข้อเสนอแนะ
ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่สมัครใจเข้าศึกษาทั้งหมด 21 คน เป็นผู้ป่วยเบาหวานรายใหม่ – 5 ปี

ผู้ป่วยเบาหวานที่เข้าศึกษาเรียนรู้ตามเกณฑ์สม่ำเสมอ มีองค์ความรู้ในการควบคุมการประทานอาหาร
การบริหารร่างกาย ส่งผลให้น้ำหนักตัวลดลง ค่าดัชนีมวลกายลด ค่าน้ำตาลสะสมในเลือด (HbA1C)
ลดลงเช่นกัน

ข้อเสนอแนะ
1. พัฒนาระบบงานคลินิก DM Remission เชื่อมกับกระบวนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้านสุขภาพ

ภายใต้กระบวนการ “โรงเรียนเบาหวานวิทยา”
2. พัฒนาการบริการ เชื่อมต่อเทคโนโลยีสารสนเทศ Health station & Personal Health Record
ประชาชนเข้าถึงบริการได้สะดวก

3. เป็นต้นแบบด้านสุขภาพและบอกต่อผู้ป่วยอื่นได้