Page 121 - Best Practice Poster 2024 (อัพเดต)

B49

การพัฒนารูปแบบการจัดบริการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วยการส่องกล้อง (Colonoscopy)

สำหรับประชาชนที่ FIT Test มีผลเป็นบวก กรณีศึกษาจังหวัดอุบลราชธานี
Developing Model for Colonoscopy Services in Colorectal Cancer Screening

Program for people whose FIT test has a positive result, case study
of Ubon Ratchathani Province.

แพทย์หญิงชุติวรรณ วิวัฒนาสิทธิพงศ์
โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี เขตสุขภาพที่ 10
ประเภท วิชาการ

ความสำคัญของปัญหา
โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงในประเทศไทยพบมากเป็นอันดับสามในเพศชาย และอันดับสองในเพศหญิง
และมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยมีผู้ป่วยเสียชีวิตเฉลี่ยวันละ 15 คน (สถาบันมะเร็งแห่งชาติ, 2565)

โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงมีสาเหตุการเกิดโรคและปัจจัยเสี่ยงที่หลากหลาย มักพบอุบัติการณ์การเกิดโรค
ในประชากรอายุ 50-70 ปี การป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่สามารถทำได้โดยการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ
และสามารถการตรวจค้นหารอยโรคตั้งแต่ระยะเริ่มแรก ทำให้การรักษาได้ผลดี ช่วยลดอัตราการตาย

และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษามะเร็งในระยะลุกลาม
กระทรวงสาธารณสุข จึงได้มีนโยบายให้โรงพยาบาลทุกระดับดำเนินการตรวจคัดกรองและตรวจค้นหา
มะเร็งระยะเริ่มต้น ให้ประชากรกลุ่มเป้าหมายได้รับการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรง ด้วยวิธี FIT test
(การตรวจหาเลือดในอุจจาระ) และประชากรกลุ่มเป้าหมายที่มีผลตรวจเป็นบวก (Positive) ได้รับการส่องกล้อง
Colonoscopy ภายใน 3 เดือน โดยจากข้อมูลสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต 10 อุบลราชธานี

พบว่า ในปีงบประมาณ 2566 เขตสุขภาพที่ 10 มีการตรวจคัดกรองประชาชนที่มีอายุระหว่าง 50-60 ปี
ด้วยวิธี FIT test จำนวน 102,958 ราย พบผลตรวจ FIT test เป็นบวก (positive) จำนวน 10,446 ราย
คิดเป็นร้อยละ 10.15 โดยผู้ที่มีผลการตรวจเป็นบวกได้รับการตรวจยืนยันด้วยการส่องกล้องลำไส้ใหญ่

จำนวน 3,405 ราย คิดเป็นร้อยละ 32.60 และยังเหลือผู้ที่ยังไม่ได้รับการส่องกล้องคงค้าง จำนวน 7,041 ราย
คิดเป็นร้อยละ 67.40 ซึ่งอาจทำให้เสียโอกาสในการเข้ารับการรักษาที่รวดเร็ว หากป่วยด้วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
และไส้ตรง ซึ่งการรักษาจะซับซ้อนและเพิ่มโอกาสการเสียชีวิตของผู้ป่วย
ดังนั้นเพื่อให้ประชาชนกลุ่มเป้าหมายที่มีผลตรวจ FIT test เป็นบวก และยังไม่ได้รับการตรวจยืนยัน

ด้วยการส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ ได้รับการตรวจ ช่วยลดระยะเวลารอคอย เพื่อให้ได้รับการรักษาตั้งแต่
ระยะเริ่มแรก ประชาชนเข้าถึงบริการมากขึ้น ให้การดำเนินงานเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของนโยบายมะเร็ง
ครบวงจร และตอบโจทย์ในการดำเนินงานด้านโรคมะเร็งครอบคลุมอย่างเป็นระบบ โรงพยาบาลมะเร็ง
อุบลราชธานี จะได้จัดทำ“โครงการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วยการส่องกล้อง (Colonoscopy) โรงพยาบาล

มะเร็งอุบลราชธานี ปีงบประมาณ 2567” เป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรเมนทร
รามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา
72 พรรษา 28 กรกฎาคม 2567 ขึ้น และเพื่อเป็นการสนับสนุนให้ประชาชนในเขตสุขภาพที่ 10 ผู้ที่มีผลตรวจ
FIT test เป็นบวก ได้รับการตรวจยืนยันด้วยการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) อย่างรวดเร็ว ทันเวลา

ปลอดภัย โดยดำเนินการศึกษาและพัฒนารูปแบบการจัดบริการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ด้วยการส่องกล้อง
(Colonoscopy) สำหรับประชาชนที่ FIT Test มีผลเป็นบวก ให้มีความสอดคล้องกับบริบทของประชาชน
ในจังหวัดอุบลราชธานีขึ้น