Page 388 - Best Practice Poster 2024 (อัพเดต)
P. 388
J1
ประสิทธิผลการใช้นวัตกรรมสมุดการบ้านต้อหินในการดูแลผู้ป่วยต้อหิน
แผนกจักษุ โรงพยาบาลสามพราน
นางเตือนตา น้อยพิทักษ์ และทีมจักษุ
โรงพยาบาลสามพราน จังหวัดนครปฐม เขตสุขภาพที่ 5
ประเภท นวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์
ความสำคัญของปัญหาวิจัย
ต้อหินเป็นโรคของดวงตาที่เกิดขึ้นกับคนทุกเพศ ทุกวัย โดยเฉพาะผู้สูงอายุ เป็นภาวะที่เกิดจากความดัน
ในลูกตาสูงขึ้น มีผลทำให้เส้นประสาทตาถูกทำลาย เกิดความเสื่อมของประสาทตาทำให้ลานสายตาแคบลง
เรื่อย ๆ จนสูญเสียการมองเห็น หากไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสม เมื่อประสาทตาถูกทำลายจนหมด
ตาก็จะบอดสนิทในที่สุด จากสถิติของ WHO (สำรวจครั้งที่ 4) พบต้อหินเป็นสาเหตุตาบอดอันดับสองรองจาก
ต้อกระจก สถิติตาบอดทั่วโลก 37 ล้านคน ตาบอดจากต้อหินร้อยละ 8 (Global blindness 2010) ตาบอด
จากต้อหินในประเทศไทยร้อยละ 9.8 (Thailand blindness 2008) โรงพยาบาลสามพรานเปิดให้บริการรักษา
ผู้ป่วยจักษุ ปี 2551 อัตราผู้ป่วยโรคต้อหินสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง สถิติผู้ป่วยต้อหิน ปี 2562 ถึง 2566 จำนวน
297, 320, 367, 388 และ 430 ราย ตามลำดับ โดยอัตราผู้ป่วยเฉลี่ยร้อยละ 60 ส่งต่อไปรักษาโรงพยาบาล
เมตตาประชารักษ์ และโรงพยาบาลนครปฐม อัตราผู้ป่วยเฉลี่ยร้อยละ 40 รักษาได้เองที่โรงพยาบาลสามพราน
จากทะเบียนผู้ป่วยขอใบรับรองความพิการการมองเห็น สถิติปี 2562 ถึง 2566 พบผู้พิการตาบอด สาเหตุจาก
ต้อหินจำนวน 13 ราย จากการสืบค้นประวัติพบว่า ผู้ป่วยต้อหินไม่เข้ารับการรักษา และขาดการรักษา
เนื่องจากไม่มีญาติพามาโรงพยาบาล ประกอบกับญาติขาดความรู้ความเข้าใจในการดูแลผู้ป่วยต้อหิน ปัจจุบัน
การรักษาต้อหินมีวัตถุประสงค์ เพื่อลดความดันลูกตา โดยการรักษาด้วยยาหยอดตาต้อหิน ยากินลดความดันตา
ซึ่งเป็นวิธีที่ได้ผลดี และนิยมมากที่สุด ซึ่งการรักษาด้วยยาจะได้ผลดีต้องอาศัยความเข้าใจ ความร่วมมือของ
ผู้ป่วยและญาติตามแผนการรักษาอย่างถูกต้องเคร่งครัด ร่วมกับมาพบแพทย์อย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ เมื่อใดที่
คุมความดันตาด้วยยาไม่ได้หรือผู้ป่วยหยอดยาไม่ได้ไม่ว่าจะสาเหตุใดก็ตาม แพทย์จะพิจารณารักษาด้วย
การผ่าตัด หรือเลเซอร์ต่อไป จากการสุ่มสำรวจปัญหาผู้ป่วยต้อหินของโรงพยาบาลสามพรานเบื้องต้น ในเดือน
ตุลาคม ถึงเดือนธันวาคม 2563 พบอุบัติการณ์ผู้ป่วยขาดนัด หยอดยาผิดเวลา หยอดยาผิดข้าง หยอดยาไม่ครบ
และหยอดยามากกว่าปกติ จำนวน 15 ราย ในจำนวนนี้พบ 2 รายมีความดันลูกตาสูงขึ้นเกินค่าปกติ ด้วยผู้ป่วย
ไม่เข้าใจ และไม่ทราบถึงการดูแลตนเองและการดำเนินของโรค การจัดทำนวัตกรรมสมุดการบ้านต้อหิน
เพื่อประโยชน์ ในการทบทวนการปฏิบัติตัว การใช้ยา เสริมพลังความเข้าใจในการดูแลตนเองของผู้ป่วย มุ่งหวัง
ให้ผู้ป่วยอยู่กับโรคต้อหินอย่างปลอดภัยจากภาวะสายตาเลือนราง ภาวะตาบอด และมีความสุขตลอดไป
วัตถุประสงค์การศึกษา
1. เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การใช้ยาผิดพลาดของผู้ป่วยต้อหิน
2. เพื่อประเมินผลลัพธ์การใช้นวัตกรรมสมุดการบ้านต้อหิน
วิธีการศึกษา
เป็นการศึกษานวัตกรรมเชิงกระบวนการ โดยเก็บข้อมูลทั่วไปและข้อมูลเปรียบเทียบเป็นร้อยละ
ก่อนและหลังการใช้นวัตกรรม พร้อมประเมินความพึงพอใจผู้ป่วยโรคต้อหินที่รับการรักษาในคลินิกตา
โรงพยาบาลสามพราน ปี 2564 จำนวน 160 คน โดยพยาบาลผู้ปฏิบัติมีส่วนร่วมในกระบวนการ และกิจกรรมกลุ่ม
