Page 217 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ
P. 217
คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)
ใบความรู้ที่ ๖.๕
ภูมิปัญญาชาวบ้านกับการดูแลสุขภาพ
ภูมิปัญญาชาวบ้านกับการดูแลสุขภาพ
อำเภอบ้านแพ้ว เป็นพื้นที่สีเขียว ประชากรส่วนมากเป็นเกษตรกร ประกอบอาชีพทำสวน มีคลองดำเนินสะดวก
ไหลผ่าน เชื่อมระหว่างแม่น้ำท่าจีนและแม่น้ำแม่กลอง มีคลองซอยมากมาย อากาศและสิ่งแวดล้อมดีมาก
จากประสบการณ์ชีวิตพยาบาลมา ๒๙ ปี ทำงานครบทุกแผนก อันดับสุดท้ายอยู่ Home Health Care
มาประมาณ ๑๐ ปี พบผู้สูงอายุมากมาย ชาวบ้านอายุประมาณ ๘๐ - ๙๐ ปี ยังเป็นผู้มีความสามารถ มือถือ
มีดดายหญ้า/ตัดกิ่งไม้ ทำสวนรอบๆบ้าน ผู้สูงอายุ ๑๐๐ ปี บางท่าน ยังไม่เป็นโรคAl zymer เลย เป็นสิ่งที่น่าชื่นชม
ตลอดเวลาที่ทำงาน Home Health Care มาประมาณ ๑๐ ปี พบผู้สูงอายุ ๑๐๐ ปี ๑๑ ท่าน แต่ละท่านใช้ชีวิต
แบบเรียบง่าย น่ารักมาก สมรรถะ มีความพอเพียง ไม่อยากได้ของของผู้อื่น เวลาไปเยี่ยมแต่ละท่าน อยากจะ
รู้สึกถึงความลึกๆในใจมักจะลองถามท่านว่า ชีวิตนี้ ท่านอยากได้อะไรบ้าง ส่วนมากมักจะได้คำตอบว่า ไม่อยากได้
อะไรแล้ว มีคุณยายอยู่ท่านหนึ่งอายุ ๑๐๐ ปี ท่านบอกว่าไม่รู้จะเอามาทำไม นำไปให้ผู้อื่นที่เขามีแรงทำงาน
ยังมีประโยชน์กว่า คุณยายทานข้าววันละมื้อเดียวเอง มื้อกลางวัน-มื้อเย็นดื่มนม ประมาณ ๘๐% ของชีวิตการทำงาน
จะอยู่กับผู้สูงอายุเป็นส่วนมาก จะพบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีมักจะอยู่กับธรรมชาติ
มีการดูแลสุขภาพของตนเองที่สำคัญๆ สรุปได้ดังนี้
๑. การดูแลทางด้านอาหาร ผู้สูงอายุส่วนมากที่สุขภาพดี กินอยู่แบบพอเพียง กินไม่จุ กินน้อย กินไม่มาก
กับข้าวแต่ละมื้อมีเพียง ๑ - ๒ อย่างเท่านั้น ไม่กินมากมาย เน้นกินผัก,ปลา และผลไม้ บางท่านกินข้าว
กับผลไม้ (กินข้าวกับส้มเขียวหวาน, มะม่วง, แตงโม, กล้วยน้ำว้า) บางท่านก็กินวันละมื้อ บางท่านก็ ๒ - ๓ มื้อ
ยกตัวอย่าง คุณลุงเล พาหวล อายุ ๑๐๐ ปี กินข้าวกับปลาเป็นประจำ ลุกเดินเก่ง ไม่ต้องจูง
บางครั้งออกมานั่งทานข้าวใต้ต้นไม้ใหญ่ ใกล้ชายคา ลุกเดินมาเองไม่ต้องมีคนจูง เป็นภาพที่น่ารักมากทั้งที่อายุตั้ง
๑๐๐ปีแล้ว ยังสามารถลุกเดินได้เองโดยไม่ต้องจูงมือ หน้าตายิ้มแย้ม ท่าทางมีความสุขในชีวิตแต่ละวันของท่าน
๒. การดูแลการออกกำลังกาย ปฏิบัติเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ และต่อเนื่อง ผู้สูงอายุสุขภาพดี
ไม่ชอบอยู่นิ่งเฉย ชอบทำโน่นนี่ ชีวิตอยู่กับการทำงานเกือบตลอด นอนน้อย ทำสวน/เก็บหญ้ารอบๆ บ้าน, ตัดกิ่งไม้
ถ้าให้อยู่นิ่งแล้วบอกว่าจะไม่สบาย จะต้องยืดเส้นยืดสาย ผ่อนคลายกล้ามเนื้ออยู่เป็นประจำ
ยกตัวอย่าง
ท่านแรก คุณป้าทรัพย์ ละมูล อายุ ๙๓ ปี หญิงชราหลังค่อม ออกกำลังกายทุกวัน เริ่มทำตั้งแต่
อายุ ๘๐ ปี เป็นต้นมา ก่อนหุงข้าว จะลุกขึ้นมาออกกำลังกายเหยียดแขนเหยียดขาโหนประตูบ้านที่ห้องครัว มีการยืน
ห้อยขาจะสามารถยืนได้หลังตรงมาก แต่ละวันพอออกกำลังกายเสร็จแล้ว จึงจะไปหุงข้าว, ทำสวน, สายๆ จึงกลับ
เข้าบ้านมากินอาหารเช้า ตั้งแต่ออกกำลังกายแบบนี้เป็นต้นมา ไม่เคยเป็นโรคเกี่ยวกับปวดเข่าหรือปวดหลังเลย
คุณยายบอกเล่าด้วยสีหน้าแววตาที่มีความสุขและความภูมิใจในกิจวัตรของคุณยาย
๑๔๑
