Page 242 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ
P. 242
คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)
หลักการดูแลที่สำคัญ คือ
๑. ระมัดระวังไม่ให้สายยางหรือท่อให้อาหารหลุด
๒. รู้ว่าเมื่อไรสายยางหรือท่อให้อาหารตัน
๓. รักษาความสะอาดของสายยางหรือท่อให้อาหาร
๔. รักษาความสะอาดของผิวหนัง หรือแผลบริเวณที่ใส่สายยาง หรือท่อให้อาหาร
๕. รู้วิธีการเตรียมอาหาร ใส่ทางสายยางหรือท่อให้อาหาร
๖. รู้วิธีให้อาหารผ่านสายยางหรือท่อให้อาหาร
๗. รู้วิธีทำความสะอาดอุปกรณ์ให้อาหาร
อาหารและวิธีการให้อาหารผ่านสายยางหรือท่อให้อาหาร
๑. ให้อาหารได้ทุกประเภท ถ้าไม่มีข้อจำกัดจากโรคบางโรค เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง
หรือโรคผิวหนัง เป็นต้น
๒. อาหารต้องเป็นอาหารเหลว หรืออาหารปั่น
๓. ต้องเป็นอาหารที่สะอาด ถูกหลักอนามัย ปรุงสุกและสด
๔. ปริมาณอาหารแต่ละครั้งต้องไม่มากเกินไป ถ้ามากเกินไปอาหารจะล้นออกมาทางสายยาง
หรือท่อให้อาหาร หรืออาจทำให้ผู้ป่วยแน่นท้อง อึดอัด สำลักได้ ดังนั้น จึงควรสังเกต และปรับให้พอเหมาะ
พอควร
๕. ในขณะให้อาหาร ผู้ป่วยควรอยู่ในท่านั่ง หรือถ้านั่งไม่ได้ ควรเป็นท่านอนเอนตัว ไม่ใช่นอนราบ
เพื่อช่วยให้อาหารไหลลงกระเพาะอาหารได้สะดวกขึ้น และไม่สำลัก
๖. ควรให้อาหารช้าๆ ที่ละน้อยจนกว่าจะหมด ประมาณ ๑๕ - ๓๐ นาที
๗. ถ้าระหว่างให้อาหารมีการติดตัน อย่าพยายามดัน เพราะอาจจะทำให้สายยาง หรือท่อให้อาหารแตก
และเป็นอันตรายได้ ควรแจ้งแพทย์หรือพยาบาล
๘. ให้สังเกตว่า สายยางหรือท่อให้อาหารตัน แตก ฉีกเปื่อย หรือเปล่า ถ้าตัน อาหารจะไหลไม่สะดวก
หรือมีการติด ไหลไม่ลง และอาหารอาจไหลย้อนกลับถ้าแตก ฉีก เปื่อย จะมีน้ำหรือเศษอาหารซึมออกมา หากมี
เหตุการณ์ต่างๆ ดังกล่าวเกิดขึ้น ให้แจ้งแพทย์หรือพยาบาลทันที
๙. หลังจากให้อาหารเสร็จทุกครั้ง ควรใส่น้ำสะอาดตามลงไปเล็กน้อย เพื่อทำความสะอาดสายยาง
หรือท่อให้อาหาร ไม่ให้เศษอาหารติดค้างอันเป็นบ่อเกิดของเชื้อโรคได้
๑๐. หลังให้อาหารเสร็จแล้ว ควรปิดปากสายยางหรือท่อให้อาหารให้สนิท เพื่อกันอาหารหรือน้ำย่อย
ไม่ให้ไหลย้อนกลับ
๑๑. หลังการให้อาหาร ควรให้ผู้ป่วยนั่งลงสักพัก หรือลุกเดินช้าๆ เพื่อให้อาหารผ่านจากกระเพาะ
เข้าลำไส้ได้เร็วขึ้น ไม่ควรนอนทันที เพราะอาจทำให้อาหารไหลย้อนกลับได้ และเพื่อช่วยลดอาการอืดแน่นท้อง
๑๒. ถ้าให้อาหารแล้วมีอาการไอหรือสำลักเสมอ ต้องแจ้งแพทย์หรือพยาบาลทันที เพื่อหาสาเหตุ
การไอหรือสำลัก เพราะอาจทำให้อาหารไหลย้อนกลับเข้าไปในปอด ทำให้ปอดอักเสบได้
๑๓. ถ้าผู้ป่วยหิวในระหว่างมื้อ สามารถให้อาหารเสริมเพิ่มเติมได้ ถ้ายังรับประทานทางปากได้
ก็อาจให้ทางปากร่วมด้วยได้
การดูแลผู้ป่วยสูงอายุที่ให้อาหารทางสายยาง
๑. ระมัดระวังไม่ให้สายยางหรือท่อให้อาหารหลุด ถ้าสายยางหลุดและรับประทานอาหารทางปาก
ไม่ได้ ต้องแจ้งแพทย์หรือพยาบาลทันที แต่หากว่ายังสามารถรับประทานทางปากได้ ก็สามารถไปพบแพทย์
ในวัน - เวลาราชการได้
๑๖๖
