Page 215 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 215
F1
โครงการพัฒนาระบบบริการห้องคลอดเดียว 24 ชั่วโมง /7 วัน เพื่อดูแลมารดา
และเฝ้าระวังมารดาเสียชีวิต จังหวัดสงขลา
แพทย์หญิงพีระนันท์ แก้วสุกใส, นางภคินี ขุนเศรษฐ์ โรงพยาบาลสงขลา
นางสาวศรัญญา ระยับแสงมงคล สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา
นางสาวอภิญญา อุยพัฒน์ โรงพยาบาลหาดใหญ่
จังหวัดสงขลา เขตสุขภาพที่ 12
ประเภท นวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์
ความสำคัญของปัญหา
ปัญหามารดาเสียชีวิตในเขตสุขภาพที่ 12 พบอัตราเสียชีวิตสูงอันดันต้นๆ ของประเทศไทยมาตลอด
ได้ทำการวิเคราะห์พบสาเหตุการตายที่ป้องกันได้ถึง 60% และพบ Non-Obstetric Complication 30-45%
สภาพปัญหาในบริบทพื้นที่ที่มีวัฒนธรรมแบบผสมผสาน มีความเชื่อที่แตกต่างกัน ความไว้วางใจในแพทย์
แผนโบราณ (ผดุงครรภ์โบราณ, โต๊ะบิแด) ยังคงมีบทบาทสูง นอกจากนี้ยังพบว่าอัตราการคลอดก่อนกำหนด
สูงกว่าเป้าหมาย อัตราการเสียชีวิตของทารกแรกเกิดอายุต่ำกว่า 28 วัน ยังสูงเกินเกณฑ์ และอัตราการขาด
ออกซิเจนแรกคลอดสูงเกินเกณฑ์
ปัจจัย Three-delayed model ซึ่งเกี่ยวข้องกับบุคลากรยังขาดทักษะ ประสบการณ์ในการวางแผน
และการตัดสินใจการดูแลขณะตั้งครรภ์ ขณะคลอด และหลังคลอด ตลอดจนสถานพยาบาลขาดความพร้อม
ด้านเวชภัณฑ์และคลังเลือด ปัญหาระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สูติแพทย์ อายุรแพทย์ จิตแพทย์
ขาดการจัดทำแนวทางแก้ปัญหาเฉพาะด้าน เช่น โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน การติดสารเสพติด โรคหัวใจ
การคัดกรองภาวะสุขภาพจิต จึงไม่เกิดแนวปฏิบัติในการแก้ปัญหาเหตุเกิดซ้ำ หญิงตั้งครรภ์ตัดสินใจเข้ารับ
บริการล่าช้า ฝากครรภ์ไม่ครบ 8 ครั้ง บางรายไม่เข้ารับบริการฝากครรภ์เลย อันเนื่องมาจากขาดความตระหนัก
รู้ด้านสุขภาพ วัฒนธรรม และความเชื่อดังกล่าว การเดินทาง การเข้าถึงบริการ พื้นที่ห่างไกล ขาดระบบขนส่ง
สาธารณะที่ดี มีการย้ายถิ่น นอกจากนี้ด้านบุคลากรพบว่า วัฒนธรรมการปรึกษาสูติแพทย์ โดยแพทย์
ในโรงพยาบาลชุมชน ไม่กล้าปรึกษาสูติแพทย์ ไม่กล้าส่งต่อผู้ป่วย ทำให้เกิดการล่าช้าในการรักษาและให้คำปรึกษา
ในกรณีฉุกเฉิน ระบบ Fast Track ที่รวดเร็วยังไม่มี
ยังพบปัญหาความไม่ครอบคลุมการรายงานในระบบกำกับติดตามข้อมูลในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ที่ไปฝากครรภ์
ทั้งคลินิกเอกชน หรือนอกพื้นที่ที่รับผิดชอบ เป็นผลให้ข้อมูลไม่เป็นปัจจุบัน ปัจจัยความสำเร็จ คือ MCH Board
ที่เข้มแข็งทุกระดับ มีการวิเคราะห์หาสาเหตุและแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง
วัตถุประสงค์การดำเนินงาน
เพื่อพัฒนาระบบการดูแลทางสูติกรรม โดยมีเป้าหมายไม่มีมารดาเสียชีวิต หญิงตั้งครรภ์ทุกรายได้รับ
การดูแลโดยสูติแพทย์ หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรมได้รับการดูแลร่วมโดยอายุรแพทย์
ยกระดับโรงพยาบาลชุมชน กระตุ้นคลอดและคลอดทางช่องคลอดสำเร็จมากขึ้น ลดอัตราการคลอดก่อนกำหนด
จากปีก่อน>1% ลดภาวะขาดออกซิเจนและการเสียชีวิตของทารกแรกคลอดอายุน้อยกว่า 28 วัน และหญิงครรภ์
เสี่ยงสูง หลังคลอดได้รับการติดตามเยี่ยมแบบครรภ์เสี่ยงสูง
วิธีการดำเนินงาน
- ประชุมภาคีเครือข่าย ร่วมกับระหว่างแม่ข่าย-ลูกข่าย เพื่อจัดทำ CPG ร่วมกันแบบบูรณาการ การใช้ระบบ
Fast Track และ seamless refer, auto refer
