Page 463 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 463
M1
ร้อยแรงร่วมใจ สู่ร้อยนัยน์ตา พาสู่ชีวิตใหม่
นายวิรัตน์ เวียงสกุณา นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ
นางสาววรินธร สุขิโตวัฒน์ พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ
ศูนย์รับบริจาคและปลูกถ่ายอวัยวะ โรงพยาบาลพระปกเกล้า เขตสุขภาพที่ 6
ประเภท วิชาการ
ความสำคัญของปัญหา
การไม่สามารถมองเห็น ต้องอยู่ในโลกที่มืดมิด คงเป็นเรื่องที่เลวร้ายอย่างเป็นที่สุด โดยเฉพาะคนที่
ตาบอด ซึ่งก่อนหน้านี้เคยมองเห็น แต่ภายหลังกลับอยู่ในสภาพที่มองไม่เห็น แค่พวกเราที่เป็นคนตาดีแล้วลอง
หลับตาใช้ชีวิตอยู่สักชั่วโมง พวกเราก็คงทนไม่ได้แล้ว แล้วพวกเขาเหล่านี้ ที่ไม่มีโอกาสได้เห็นสิ่งสวยงาม ไม่เห็น
บุคคลอันเป็นที่รักมาเป็นเวลานานแสนนาน เขาจะมีชีวิตอยู่กันอย่างไร
ดวงตา มีความสำคัญในการดำเนินชีวิต ทำให้มนุษย์สามารถใช้ชีวิตอยู่บนโลกใบนี้ได้ ดวงตาทำหน้าที่
ช่วยในการมองเห็น ซึ่งหากมีโรคเกี่ยวกับดวงตาซึ่งส่งผลทำให้มองไม่เห็น การดำเนินชีวิตของเราย่อม
เปลี่ยนแปลง บางคนอาจส่งผลกระทบต่อครอบครัวได้ ภาวการณ์มองเห็นบกพร่องอาจมีสาเหตุจากโรค
ที่เกี่ยวกับความผิดปกติของกระจกตา เช่น กระจกตาขุ่น กระจกตาพิการ ติดเชื้อที่กระจกตา เป็นต้น
ร้อยแรงร่วมใจ สู่ร้อยนัยน์ตา พาสู่ชีวิตใหม่ หมายถึง การบริจาคดวงตาของผู้เสียชีวิต ซึ่งการบริจาค
ดวงตาเป็นการนำกระจกตาของผู้เสียชีวิต ไปปลูกถ่ายให้กับผู้ป่วยที่รอคอยการรักษาด้วยการปลูกถ่ายกระจกตา
จะทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดี และได้มองเห็นอีกครั้ง โดยต้องได้รับความยินยอมจากญาติสายตรงรวมถึง
ผู้เกี่ยวข้องที่มีสิทธิ์ตามกฎหมาย
ส่วนของดวงตาที่รับบริจาค คือ กระจกตา (Cornea) หรือส่วนที่เห็นเป็นตาดำ เป็นเนื้อเยื่อใส ไม่มีสี
มีลักษณะโค้ง อยู่ด้านหน้าสุดของลูกตาก่อนถึงม่านตา กระจกตาทำหน้าที่หักเหแสงร่วมกับเลนส์แก้วตาเพื่อให้
เกิดการมองเห็น และปกป้องส่วนต่าง ๆ ของดวงตาที่อยู่ลึกเข้าไป
กระบวนการบริจาคดวงตา มีขั้นตอนเริ่มตั้งแต่การพิจารณาผู้ป่วยที่คาดว่าจะเป็นผู้บริจาคดวงตาได้
การประเมินสภาพดวงตาผู้ป่วย การตรวจวินิจฉัยของแพทย์รวมถึงสาเหตุการเสียชีวิต การให้ข้อมูลและ
การขอรับบริจาคดวงตากับญาติ การดูแลผู้ป่วยบริจาคดวงตา การผ่าตัดจัดเก็บดวงตา การบรรจุดวงตาบริจาค
เพื่อนำส่งศูนย์ดวงตา สภากาชาดไทย ตลอดจนการดูแลญาติและร่างของผู้บริจาคหลังผ่าตัดจัดเก็บดวงตา
เรียบร้อย การบริจาคดวงตานั้นไม่มีสิ่งตอบแทนใด ๆ พยาบาลจำเป็นต้องมองปัญหาของผู้ป่วยแต่ละราย
ให้ครบทุกด้านของความเป็นมนุษย์ ให้การดูแลโดยคำนึงถึงองค์ประกอบในร่างกาย ได้แก่ ร่างกาย จิตใจ สังคม
และจิตวิญญาณ ไม่ได้พิจารณาเฉพาะโรคที่เป็นหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย
โรงพยาบาลพระปกเกล้า จังหวัดจันทบุรี เห็นความสำคัญของการบริจาคดวงตา ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยที่รอ
รับการรักษาด้วยการปลูกถ่ายกระจกตา ได้รับการผ่าตัดที่เร็วขึ้น สะดวกต่อการติตตามอาการหลังผ่าตัด ไม่ต้อง
เดินทางเข้าไปต่อคิวโรงพยาบาลในกรุงเทพหมานครหรือโรงเรียนแพทย์ ประหยัดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง
ตอบสนองนโยบายพัฒนาระบบบริการสุขภาพ (Service Plan) “ลดป่วย ลดตาย ลดแออัด ลดรอคอย” จึงได้
ดำเนินงานรับบริจาคดวงตาและจัดเก็บดวงตา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 แต่พบว่ายังไม่ประสบความสำเร็จ
ด้วยเงื่อนไขหลายประการ ซึ่งในปีงบประมาณ พ.ศ. 2561-2567 (ไตรมาส 1) มีพัฒนางานรับบริจาคดวงตา
