Page 717 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 717
T4
การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อม
คลินิกผู้สูงอายุ โรงพยาบาลขอนแก่น
นางสาวรติอร พรกุณา และทีมพยาบาลศูนย์เวชศาสตร์ผู้สูงอายุ
โรงพยาบาลขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น เขตสุขภาพที่ 7
ประเภท วิชาการ
ความสำคัญของปัญหา
โรงพยาบาลขอนแก่นซึ่งเป็นโรงพยาบาลศูนย์ระดับตติยภูมิ มีขนาด 1,200 เตียง ให้บริการสุขภาพ
แบบบูรณาการครอบคลุมทุกมิติ เป็นโรงพยาบาลแม่ข่ายในการรับส่งต่อผู้ป่วยในจังหวัดขอนแก่น และในเขต
สุขภาพที่ 7 จากสถิติจำนวนผู้ป่วยสูงอายุที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลขอนแก่นทั้งผู้ป่วยในและผู้ป่วยนอก
ในปีพ.ศ. 2561 -2562 พบว่าร้อยละ 8.1 มีภาวะโรคสมองเสื่อม โดยมีสาเหตุจากโรคอัลไซเมอร์ที่ร้อยละ 55
โรคหลอดเลือดสมองที่ร้อยละ 37 โดยความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันทั้งขั้นพื้นฐานและขั้นสูง
ถดถอยถึงร้อยละ 75 มีความพิการเพิ่มขึ้นอย่างน้อย 1 ด้านร้อยละ 29 ครอบครัวทอดทิ้งหรือจับขังในบ้านถึง
ร้อยละ 5 จากมีอาการรบกวนที่ทำให้เป็นภาระของครอบครัว จากปัญหาที่กล่าวมาโรงพยาบาลขอนแก่นมีรูปแบบ
การดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมในคลินิกผู้สูงอายุแบบไม่ใช้ยายังไม่ชัดเจน ทั้งแนวทางการส่งต่อ เครื่องมือ หรือ
โปรแกรมเพื่อฟื้นฟูโรคสมองเสื่อมทั้งในโรงพยาบาลขอนแก่นและเครือข่ายในระดับจังหวัดและเขตสุขภาพ
ดังนั้นผู้ศึกษาจึงออกแบบพัฒนารูปแบบการดูแลและเครื่องมือเพื่อใช้ในการเพิ่มศักยภาพสมองและสมรรถภาพ
ร่างกายในผู้สูงอายุสมองเสื่อม โดยใช้ทฤษฎีการเรียนรู้ ร่วมกับทฤษฎีทางประสาทวิทยา สังเคราะห์เป็นแนวคิดใหม่
คือ Rehabilitainment เป็นการผสมผสานแนวคิดการ Rehabilitation, และ Entertainment มาไว้ร่วมกัน
เพื่อเติมเต็มช่องว่างองค์ความรู้ของการพยาบาลผู้สูงอายุกลุ่มเปราะบาง ให้ครอบคลุมทุกบริบทของระบบ
บริการสุขภาพ
วัตถุประสงค์การศึกษา
1. เพื่อศึกษาสถานการณ์และพัฒนาแนวทางการส่งต่อผู้ป่วยสมองเสื่อม ในคลินิกผู้สูงอายุเครือข่าย
สถานบริการสุขภาพตั้งแต่ระดับปฐมภูมิถึงตติยภูมิ ในจังหวัดขอนแก่น
2. เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมในคลินิกผู้สูงอายุ
3. เพื่อศึกษาผลลัพธ์การใช้รูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมในคลินิกผู้สูงอายุ
วิธีการศึกษา
การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ศึกษา เป็น 3 ระยะ ดังนี้
ระยะที่ 1 ระยะวิเคราะห์สถานการณ์ ปัญหา ศักยภาพบุคลากรผู้รับผิดชอบคลินิกผู้สูงอายุ รูปแบบ
การดูแลผู้สูงอายุในคลินิกผู้สูงอายุเครือข่ายจังหวัดขอนแก่น และปัญหาการส่งต่อ
ระยะที่ 2 ระยะดำเนินการ เป็นการพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมในคลินิก
ผู้สูงอายุ โรงพยาบาลขอนแก่น และเครือข่ายโรงพยาบาลชุมชน โดยมีการดำเนินการ ดังต่อไปนี้
1) การประชุมเชิงปฏิบัติการพัฒนาศักยภาพพยาบาลผู้รับผิดชอบคลินิกผู้สูงอายุทั้งแบบใช้ยาและไม่ใช้ยา
ในโรงพยาบาลชุมชนทั้ง 25 แห่ง ของจังหวัดขอนแก่น 2)พัฒนาแนวทางการปรึกษาส่งต่อ ส่งกลับและนัดหมาย
ล่วงหน้าเข้าสู่คลินิกผู้สูงอายุ โรงพยาบาลขอนแก่น จากโรงพยาบาลชุมชนเครือข่าย
การเข้าสู่โปรแกรมในการศึกษา ดังนี้ 1) พัฒนาโปรแกรมฟื้นฟูศักยภาพผู้ป่วยสมองเสื่อมแบบ
Rehabilitainment (RB Program) แบบไม่ใช้ยา ในประเด็น 6 ด้าน ดังนี้ ด้านความตั้งใจจดจ่อ, ด้านความจำ,