Page 206 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 206
E46
การพัฒนานวัตกรรมการติดตามอาการเตือนทางจิตกำเริบ ในผู้ป่วยจิตเภทเสี่ยงต่อการ
ก่อความรุนแรงในชุมชน
นางกิตติยาภรณ์ บุญไพโรจน์
โรงพยาบาลสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี เขตสุขภาพที่ 10
ประเภท นวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์
ความสำคัญของปัญหา
ผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง คือ ผู้ป่วยด้วยโรคจิตเวชที่มีความผิดปกติทาง
ความคิด อารมณ์หรือพฤติกรรม ความเจ็บป่วยทางจิตเวชดังกล่าว ส่งผลต่อความเสี่ยงต่อพฤติกรรมรุนแรง
หรือทำให้เกิดความทุพพลภาพรุนแรง มีผลรบกวนต่อการใช้ชีวิตปกติ จึงจำเป็นต้องได้รับการเฝ้าระวัง และ
ดูแลเพื่อป้องกันการกำเริบซํ้า และนำไปสู่การก่อความรุนแรงได้ (กรมสุขภาพจิต, 2563)
ในสถานการณ์อำเภอสำโรง พบผู้ป่วยจิตเภทก่อความรุนแรงมากขึ้น ซึ่งเมื่อเกิดขึ้นแล้ว เป็นปัญหาและ
กระทบกับการใช้ชีวิตของผู้ป่วยเอง และก่อความรุนแรงในชุมชน เช่น เผาบ้าน ทำร้ายร่างกายบุคคลอื่น
การติดตามเพื่อเฝ้าระวังอาการผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าวจึงมีความสำคัญเป็นลำดับต้นๆ ที่ต้องดูแล ดังนั้นคลินิก
สุขภาพจิตโรงพยาบาลสำโรง จึงมีแนวทางการติดตามอาการเตือนทางจิตกำเริบ ในกลุ่มผู้ป่วยเสี่ยงต่อการก่อ
ความรุนแรง เพื่อป้องกันการก่อความรุนแรงที่จะเกิดขึ้น
การติดตามประเมินอาการทางจิตกำเริบ เพื่อป้องกันการก่อความรุนแรงของผู้ป่วยจิตเภท ที่ใช้กัน
หลากหลาย แต่ที่ใช้ง่ายและสะดวกสำหรับ อสม.ในการติดตาม คือ แบบประเมินอาการเตือนทางจิตกำเริบ
(5 Red flags) พัฒนาขึ้นโดยกองบริหารระบบบริการสุขภาพจิต ในคู่มือผู้เข้าอบรมหลักสูตรการเข้าถึงบริการ
และดูแลผู้ป่วยโรคจิตสำหรับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) (ฉบับปรับปรุง 2561)
ซึ่งประกอบด้วยคำถาม 5 ข้อ เกี่ยวกับการนอน อาการ อารมณ์ การแสดงออก เมื่อพบข้อใดข้อหนึ่งต้องแจ้ง
เจ้าหน้าที่ เพื่อติดตามประเมินต่อ โดยให้ อสม.ใช้เพื่อติดตามประเมินอาการเตือนทางจิตกำเริบ เพื่อป้องกัน
ผู้ป่วยก่อความรุนแรงในชุมชน
บริบทพื้นที่
การติดตามผู้ป่วยโรคจิตเภทที่เสี่ยงต่อการก่อความรุนแรงในชุมชน เมื่อมาพบแพทย์จะได้รับ
การประเมินติดตามอาการ ทั้งผู้ป่วยที่ได้รับการแอดมิด การส่งต่อกลับจากโรงพยาบาลแม่ข่าย และการรับยา
ต่อเนื่องที่โรงพยาบาลสำโรง ซึ่งต้องติดตามหลังจำหน่าย 2 สัปดาห์และติดตามประเมินซ้ำ 1 เดือน โดย อสม.
ในพื้นที่ เมื่อพบความเสี่ยงจะรายงาน เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพระดับตำบลทราบ เพื่อรายงาน
ข้อมูลต่อมายังโรงพยาบาลแม่ข่าย ข้อมูลถึงช้าทำให้ไม่สามารถป้องกันการก่อความรุนแรงได้ ระบบรายงานยัง
เป็นกระดาษ ไม่สะดวกต่อการประเมิน เพราะแบบประเมินสูญหายบ่อยครั้ง การเก็บรวบข้อมูลไม่เป็นระบบ
เมื่อต้องวิเคราะห์และสรุปผลงาน คืนข้อมูลให้พื้นที่ ข้อมูลสูญหายทำให้ข้อมูลไม่มีประสิทธิภาพ
วัตถุประสงค์การพัฒนานวัตกรรม
1. เพื่อศึกษาการนำแนวคิดกระบวนการคิดเชิงออกแบบมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาระบบบริการใน
คลินิกสุภาพจิต อย่างมีประสิทธิภาพ และมีความสร้างสรรค์
2. เพื่อพัฒนาระบบบริการสุขภาพจิต ลดขั้นตอนการทำงาน ผู้ป่วยเข้าสู่กระบวนการรักษาเร็ว มีระบบ
ติดตามที่สะดวก รวดเร็ว ประหยัดค่าใช้จ่าย และทำงานไม่ซ้ำซ้อน
