Page 80 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)

B10

ประสิทธิผลของยา gabapentin ต่อการป้องกันอาการปลายประสาทอักเสบในผู้ป่วยมะเร็ง

ที่ได้รับยาเคมีบำบัดสูตรที่ประกอบด้วยยา oxaliplatin ในโรงพยาบาลพะเยา

ภก.ทิพย์เนตร มหามิตร, พญ.สมนาม สุปินะ, พว.กษิรา สานุกิจ

โรงพยาบาลพะเยา เขตสุขภาพที่ 1
ประเภท วิชาการ

ความสำคัญของปัญหาวิจัย
ผู้ป่วยโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัดสูตรที่ประกอบด้วยยา oxaliplatin ส่วนใหญ่มักจะเกิดผล
ข้างเคียงจากยา คืออาการปลายประสาทอักเสบเกิดได้ร้อยละ 20 – 95 ซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยใน
ระยะยาว การศึกษาก่อนหน้านี้ไม่ได้แบ่งระดับความรุนแรงของอาการปลายประสาทอักเสบที่เกิดขึ้น และการ

บริหารยา gabapentin ยังมีความล่าช้าไม่ได้เริ่มตั้งแต่การได้รับยาเคมีบำบัดตั้งแต่รอบแรก ทำให้ไม่สามารถ
ป้องกันและจัดการผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นได้

วัตถุประสงค์การศึกษา
เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลในการป้องกัน อาการปลายประสาทอักเสบ ระหว่างกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับ

gabapentin 300 mg วันละ 1 ครั้งก่อนนอน กับกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่ได้รับ gabapentin ของการได้รับยาเคมีบำบัด
สูตรที่ประกอบด้วยยา oxaliplatin

วิธีการศึกษา
เป็นการศึกษาเชิงประสิทธิผล (efficacy research) retrospective cohort study โดยใช้แบบฟอร์ม
เก็บข้อมูลจากแบบบันทึกติดตามอาการข้างเคียงของผู้ป่วยมะเร็งทุกคนที่ได้รับยาเคมีบำบัดโดยให้ความสำคัญ

กับการแบ่งระดับความรุนแรงที่เกิดขึ้น ติดตามในทุกรอบรับยาเคมีบำบัดจนกระทั่งผู้ป่วยได้รับยาเคมีบำบัด
ครบสูตรการรักษา ตั้งแต่ มกราคม 2562 – เมษายน 2566 ในคลินิกเคมีบำบัดโรงพยาบาลพะเยา กำหนด
ขนาดตัวอย่างโดยคำนวณจากอัตราการเกิดปลายประสาทอักเสบในกลุ่มที่ได้รับยา gabapentin ร้อยละ 55
และกลุ่มที่ไม่ได้รับยา gabapentin ร้อยละ 80 กำหนด power 80 one side alpha error 0.05 significant
ratio 1:3 ได้ขนาดกลุ่มตัวอย่างที่ได้รับยา gabapentin อย่างน้อย 33 ราย และกลุ่มที่ไม่ได้รับยา gabapentin

อย่างน้อย 99 ราย
ได้กลุ่มตัวอย่างเข้าร่วมการศึกษาจำนวน 134 คน แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้รับยา gabapentin 36 ราย และ
กลุ่มที่ไม่ได้รับยา gabapentin 98 ราย วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปโดยใช้สถิติทดสอบ t-test, exact probability

test และวิเคราะห์ประสิทธิผลของยา gabapentin ด้วย multivariable ordinal logistic regression
ผลการศึกษา

พบว่าเกิดอาการปลายประสาทอักเสบในระดับที่ 2-3 ถึงร้อยละ 58 ในกลุ่มตัวอย่างที่ไม่ได้รับ
gabapentin แต่ในกลุ่มตัวอย่างที่ได้รับ gabapentin เกิดอาการปลายประสาทอักเสบในระดับนี้ร้อยละ 6 ดัง
แสดงในตารางที่ 1

ตารางที่ 1 ผลการเกิดอาการปลายประสาทอักเสบ
ระดับของอาการ ไม่ได้รับ gabapentin ได้รับ gabapentin P-value
ปลายประสาทอักเสบ จำนวน (ร้อยละ) จำนวน (ร้อยละ)
ไม่เกิดอาการ 8 (8.16) 25 (69.44) <0.001