Page 99 - Best practice_Oral2024 (อัพเดต)
P. 99

B29


                           ชนิดคะแนนการคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่เหมาะสมเพื่อคัดกรอง

                               ก่อนการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ในรายที่มีผลเลือดในอุจจาระเป็นบวก

                      Suitable type of score for screening before colonoscopy in FIT test positive


                                     รัฐพร ตั้งเพียร, ธนวัฒน์ พันธุ์พรหม, สุริยา คุณาชน, พิชัย สุวัฒนพูนลาภ, สุภาภรณ์ พิณพาทย์
                                                                           โรงพยาบาลหนองบัวลำภู เขตสุขภาพที่ 8
                                                                                                ประเภท วิชาการ


                  ความสำคัญของปัญหา
                            การคัดกรองเพื่อหามะเร็งลำไส้ใหญ่สามารถทำโดยการตรวจหาเลือดในอุจจาระ(Fecal immunochemical
                  test, FIT)  เป็นวิธีการตรวจที่ง่าย, สะดวก, ประหยัด นอกจากนี้ยังมีการนำข้อมูลพื้นฐานทางคลินิกและปัจจัย

                  เสี่ยงต่าง ๆ ได้แก่ เบาหวาน, น้ำหนัก, การดื่มสุรา มาจัดทำคะแนนการคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่
                  ได้แก่  The Asia-Pacific Colorectal Screening (APCS) score,  Colorectal Neoplasia Predict (CNP)
                  score,  Korean Colorectal Screening (KCS) score, Modified APCS score, 8 Points Risk (8 PR)
                  score ซึ่งแต่ละวิธีมีความไว, ความจำเพาะที่แตกต่างกัน

                         ปัจจุบันแผนพัฒนางานสาขามะเร็งของประเทศไทย ได้กำหนดให้มีการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ในคนไทย
                  ทุกคนที่อายุ >50 ปี โดยการตรวจหาเลือดแฝงในอุจจาระ และถ้าหากมีเลือดแฝงจะนำมาส่องกล้องลำไส้ใหญ่
                  ดังนั้น จ.หนองบัวลำภูมีประชากรอายุ >50 ปีประมาณ 125,000 ราย และถ้าหากนำอัตราการคัดกรอง FIT
                  ที่พบเลือดแฝงในอุจจาระร้อยละ 8.7  ทำให้จำนวนที่ต้องนำมาส่องกล้องเพื่อยืนยันประมาณ  3,000 ราย

                  ซึ่งเกินความสามารถที่จะทำได้  ผู้วิจัยจึงหาชนิดค่าคะแนนการคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่เหมาะสม
                  แล้วนำมาคัดกรองอีกชั้นหนึ่งในรายที่มีผลเลือดแฝงในอุจจาระเพื่อนำมาใช้จัดลำดับในการส่องกล้องลำไส้ใหญ่

                  วัตถุประสงค์การศึกษาวัตถุประสงค์การศึกษา
                        1. ศึกษาความถูกต้องแม่นยำ, ความไว, ความจำเพาะ, ค่าทำนายเมื่อผลเป็นบวก, ค่าทำนายเมื่อผลเป็นลบ
                  ของแต่ละชนิดค่าคะแนนการคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่
                          2. ศึกษาหาชนิดค่าคะแนนการคัดกรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่เหมาะสม เพื่อนำมาใช้คัดกรองและ

                  จัดลำดับการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ในรายที่มีผลเลือดเป็นบวกในอุจจาระ

                    วิธีการศึกษา การวิจัยเชิงวินิจฉัยแบบภาคตัดขวาง ในรายอายุ > 50 ปีที่คัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่โดยการตรวจ
                  อุจจาระแล้วพบผลเลือดในอุจจาระเป็นบวกและได้ส่องกล้องลำไส้ใหญ่สำเร็จ ระหว่าง 1 ม.ค.-31ธ.ค.2566
                  จำนวน 362 ราย จากนั้นนำผลการส่องกล้องมาประเมินความเหมาะสมการนำแต่ละชนิดคะแนนในการคัด
                  กรองความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ใหญ่มาคัดกรองอีกชั้นหนึ่งในรายที่มีผลเลือดแฝงในอุจจาระ

                  ผลการศึกษา พบ advance colorectal neoplasia (ACN) 18.78% ( colorectal cancer 5.52%,
                  advance adenoma 13.26%)  ในรายที่มี Alcohol and APCS score high risk ทำให้ผลส่องกล้องลำไส้

                  ใหญ่แล้วพบ ACN สูงสุด 27.71% โดยเป็นผลบวก 12.71% และมีผลลบลวง (เป็น ACN แต่ตรวจไม่พบ)
                  6.08% (ตาราง 1) และมี sensitivity, NPV สูงสุด  แต่ถ้าหากมี 8 PR score high risk  จะมี specificity,
                  PPV สูงสุด (ตาราง 2)
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104