Page 372 - Best Practice Poster 2024 (อัพเดต)
P. 372
I32
- ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังจากความผิดปกติของโครงสร้างไตหรือหน้าที่ของไต
บทบาทหน้าที่เภสัชกรในคลินิกโรคไตเรื้อรัง
Pre-counselling: พบเภสัชกรครั้งที่ 1 ก่อนพบแพทย์
- ค้นหา ป้องกันและแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา ประเมินอาการไม่พึงประสงค์จากการ
ใช้ยาของผู้ป่วย
- ประเมินความร่วมมือในการใช้ยา (Adherence) โดยเครื่องมือที่ใช้ประเมินคือ การนับจำนวน
เม็ดยา การรายงานการกินยาโดยผู้ป่วยและผู้ดูแล และใช้ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
- ทำ Medication Reconciliation (MR)
บันทึกข้อมูลปัญหาที่พบในแบบบันทึกข้อมูลคลินิกโรคไตเรื้อรัง เพื่อสื่อสารให้แพทย์ทราบก่อนส่ง
ผู้ป่วยเข้าพบแพทย์
Post-counselling: พบเภสัชกรครั้งที่ 2 ก่อนรับยา
- วิเคราะห์คำสั่งใช้ยา (Prescription screening) โดยใช้โปรแกรม PharMS และ HOSxP
และปรึกษาแพทย์เมื่อพบปัญหาจากคำสั่งใช้ยา
- อธิบายและให้คำแนะนำในการใช้ยาที่ถูกต้อง ให้ความรู้เรื่องโรคและการปฏิบัติตัว
- พิมพ์ฉลากวิธีการใช้ยาให้ผู้ป่วย ก่อนส่งไปรับยาที่ห้องยา
ผลการศึกษา
ผลการศึกษาข้อมูลย้อนหลังในผู้ป่วยที่เข้ารับบริการ ณ คลินิกโรคไตเรื้อรัง โรงพยาบาลหนองบัวลำภู
ระหว่างวันที่ 1 สิงหาคม 2566 – 31 ตุลาคม 2566 มีผู้ป่วยทั้งหมด 278 คน มีใบสั่งยาทั้งหมด 284 ใบ
เมื่อนำปัญหาเกี่ยวกับการใช้ยาที่เกิดขึ้นจำแนกประเภทออกเป็น 8 ประเภท ปัญหาจากการใช้ยาที่พบมากที่สุด
ได้แก่ ผู้ป่วยไม่ได้ใช้ยาตามที่สั่ง รองลงมาคือ ผู้ป่วยไม่ได้รับยาที่สมควรจะได้รับ และผู้ป่วยได้รับยาน้อยเกินไป
ดังแสดงในตารางที่ 1
ตารางที่ 1 จำนวนปัญหาจากการใช้ยาที่พบตลอดการวิจัย แยกตามประเภทของปัญหา
ประเภทปัญหา จำนวนปัญหา
ผู้ป่วยไม่ได้รับยาที่ควรจะได้รับ (Need for additional drug therapy) 8
ผู้ป่วยได้รับยาที่ไม่จำเป็น (Unnecessary drug therapy) 1
ผู้ป่วยได้รับยาไม่เหมาะสม (Wrong drug) 0
ผู้ป่วยได้รับยาน้อยเกินไป (Dosage too low) 3
ผู้ป่วยเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (Adverse drug reaction) 1
ประเภทปัญหา จำนวนปัญหา
อันตรกิริยาระหว่างยา (Drug interaction) 0
ผู้ป่วยได้รับยามากเกินไป (Dosage too high) 2
ผู้ป่วยไม่ได้ใช้ยาตามที่สั่ง (Non-compliance) 87
และจากปัญหาผู้ป่วยไม่ได้ใช้ยาตามที่สั่ง 87 ปัญหา พบว่าการลืมใช้ยาเป็นปัญหาที่พบมากที่สุด
รองลงมาคือ การใช้ยาต่ำกว่าแพทย์สั่ง และการใช้ยาสูงกว่าแพทย์สั่ง ตามลำดับ ดังแสดงในตารางที่ 2
