Page 13 - คู่มือตำรับอาหารมาตรฐานในโรงพยาบาล (new)

4

ี
ไป อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปลักษณะของอาหารบ้างเพยงเล็กน้อย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอาการและสภาพของ
ผู้ป่วย ดังนั้นอาหารที่ใช้บริการทั่วไปในโรงพยาบาลจึงแบ่งตามลักษณะของอาหาร ได้แก่

1.4.2.1 อาหารธรรมดา (regular diet, normal diet or general diet)
1.4.2.2 อาหารธรรมดาย่อยง่าย (light diet)

1.4.2.3 อาหารอ่อน (soft diet or mechanical soft diet)

1.4.2.4 อาหารน้ำข้น (full liquid diet)
1.4.2.5 อาหารน้ำใส (clear liquid diet)

14.2.1 อาหารธรรมดา (regular diet, normal diet or general diet)
ลักษณะทั่วไปของอาหารชนิดนี้เหมือนอาหารของคนปกติรับประทาน ทั้งในด้านของ

่
คุณลักษณะและคุณค่าของอาหาร สำหรับรสชาดนั้นเปลี่ยนแปลงเล็กน้อย โดยปรุงรสออนกว่าปกติที่คน
ทั่วไปรับประทาน หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสจัด เช่น เผ็ดจัด เค็มจัด มันจัด หรืออาหารที่จะทำให้มีปัญหาต่อ
ระบบขับถ่าย เป็นต้น

1.4.2.2 อาหารธรรมดาย่อยง่าย (light diet)

ลักษณะของอาหารจะอ่อนนุ่มกว่าอาหารธรรมดา แต่เปื่อยนุ่มน้อยกว่าอาหารอ่อน คือ
มีลักษณะอาหารกึ่งกลางระหว่างอาหารธรรมดาและอาหารออน เช่น อาหารธรรมดาจะเป็นข้าวสวย
่
อาหารธรรมดาย่อยง่ายจะเป็นข้าวนึ่งนิ่มๆ กับข้าวบางอย่างสามารถรับประทานได้เช่นเดียวกับอาหาร

ธรรมดา หรืออาหารอ่อน
1.4.2.3 อาหารอ่อน (soft diet or mechanical soft diet)

่
อาหารออนเป็นอาหารที่มีลักษณะออน นุ่ม เปื่อย และย่อยง่าย เนื้อสัตว์ ผักสดที่เเข็ง
่
ี
และย่อยยากต้องนำมาสับให้ละเอยดหรือหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ทำให้สุก เคี่ยวให้เปื่อย หรือบดเอาใยออก
งดผักผลไม้สด(ยกเว้นมะละกอสุก กล้วยสุก และมะม่วงสุก)อาหารหมักดอง อาหารที่ใส่พริกและอาหาร

รสจัดทุกชนิด อาหารชนิดนี้เป็นอาหารที่ให้แก่ผู้ป่วยที่เป็นโรคระบบทางเดินอาหาร ผู้ป่วยที่มีปัญหาใน
การเคี้ยว และไม่สามารถรับประทานอาหารธรรมดาได้หรือผู้ป่วยที่อยู่ระหว่างพกฟน เช่นผู้ป่วยเด็ก
ื้
ั
ผู้ป่วย หลังคลอด
1.4.2.4 อาหารน้ำข้น (full liquid diet)

เป็นอาหารน้ำที่มีลักษณะข้นกว่าอาหารน้ำใส เพราะมีการบดผัก เนื้อสัตว์ผสมลงไป

ในอาหารด้วย เพื่อเป็นการเพมคุณค่าทางอาหารให้สูงขึ้น แต่อย่างไรก็ตามพลังงานและสารอาหารก็ยังไม่
ิ่
เพยงพอกับความต้องการของร่างกาย แพทย์จึงสั่งให้กับผู้ป่วยในระยะเวลาสั้น เช่นเดียวกับอาหาร น้ำใส
ี
เพื่อเป็นการทดสอบการทำงานของระบบทางเดินอาหาร

1.4.2.5 อาหารน้ำใส (clear liquid diet)
เป็นอาหารที่มีลักษณะใส ประกอบด้วยน้ำและคาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนใหญ่ เเพทย์

มักจะสั่งให้แก่ผู้ป่วยภายหลังจากการผ่าตัด และให้ในระยะเวลาสั้นๆ 1-2 วันเท่านั้น เพื่อเป็นการทดสอบ