Page 232 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ

คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)

คำแนะนำสำหรับวิทยากร :

 ควรจัดเตรียมข้อมูลข่าวสารที่เกี่ยวข้องที่นำเสนอผ่านสื่อมวลชนแขนงต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนสนใจ
และจูงใจเข้าสู่บทเรียน และร่วมแสดงความคิดเห็น
 กิจกรรมการเรียนรู้ควรเน้นผู้เข้ารับการอบรมมีส่วนร่วมมากที่สุด

การประเมินผล :

 สังเกตการมีส่วนร่วมแสดงความคิดเห็นในกลุ่ม
 สังเกตการมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมกลุ่ม

 ประเมินจากการถาม - ตอบ

ใบความรู้ที่ ๘.๑

การตรวจร่างกายเบื้องต้น

(การตรวจวัดชีพจร ความดันโลหิต อุณหภูมิร่างกาย

และการนับหายใจ)

การตรวจวัดชีพจร

ชีพจรเป็นแรงสะเทือนของกระแสเลือด ซึ่งเกิดจากการบีบตัวของหัวใจห้องล่างด้านซ้าย ทำให้ผนังของ
หลอดเลือดแดงขยายออกเป็นจังหวะ เป็นผลให้สามารถจับชีพจรได้ตลอดเวลาในผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ อัตราการเต้น

ของชีพจร ๖๐ - ๑๐๐ ครั้ง/นาที (เฉลี่ย ๘๐ ครั้ง/นาที)
ภาวะอัตราการเต้นของชีพจรผิดปกติ คือ ภาวะที่อัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า ๑๐๐ ครั้ง/นาที

หรือภาวะที่อัตราการเต้นของหัวใจน้อยกว่า ๖๐ ครั้ง/นาที

ตำแหน่งชีพจร

๑. อยู่ข้อมือด้านในบริเวณกระดูกปลายแขนด้านนอกหรือด้านหัวแม่มือ เป็นตำแหน่งที่นิยมจับชีพจร
มากที่สุด เพราะเป็นที่ที่จับได้ง่ายและไม่รบกวนผู้ป่วย
๒. อยู่บริเวณขาหนีบ

๓. อยู่บริเวณข้อพับเข่า อยู่ตรงกลางข้อพับเข่า, หาค่อนข้างยาก แต่ถ้างอเข่าก็สามารถคลำได้ง่ายขึ้น

ข้อควรจำในการวัดชีพจร
๑. ไม่ใช้นิ้วหัวแม่มือคลำชีพจร เพราะหลอดเลือดที่นิ้วหัวแม่มือเต้นแรงอาจทำให้สับสนกับชีพจรของ

ตนเอง

๑๕๖