Page 355 - Best Practice Poster 2024 (อัพเดต)

I15

การพัฒนาคุณภาพการฉีดยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin)

ในผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง โรงพยาบาลเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

นางสาวจันทนา ชูเกสร
โรงพยาบาลเสนา เขตสุขภาพที่ 4

ประเภท วิชาการ

ความสำคัญของปัญหา

ภาวะโลหิตจางเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญต่าง ๆ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง ทำให้ผู้ป่วยมีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตเพิ่มขึ้นและมีคุณภาพ

ชีวิตลดลง ตลอดจนมีค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาที่สูงขึ้นมาก เนื่องจากไตเป็นแหล่งผลิต Erythropoietin
ซึ่งเป็นไกลโคโปรตีนที่ควบคุมการสร้างเม็ดเลือดแดง จากการศึกษาของ KDIGO Clinical Practice Guideline

for Anemia in Chronic kidney Disease แนะนำให้ใช้ Erythropoiesis stimulating agent (ESA)
จากภายนอกที่เรียกว่า ErythropoietinหรือEpoetin (EPO) เพื่อทดแทน Erythropoietin ที่ผลิตจากไตในการ
รักษาภาวะโลหิตจาง ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการบำบัดทดแทนไตด้วยการล้างไตทางช่องท้อง
ในระบบหลักประกันสุขภาพจะได้รับยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin: EPO) เมื่อ Hct < 30%

จากนั้น Hct <33% จ่าย 2 vial/สัปดาห์ Hct ≥ 33% จ่าย 1 vial/สัปดาห์ และ Hct ≥ 36% หยุดจ่ายยา EPO
ซึ่งผู้ป่วยจะได้รับยาฉีดตามเกณฑ์และนำยาไปฉีดที่สถานพยาบาลใกล้บ้าน
จากสถิติข้อมูลปี 2566 คลินิกล้างไตทางช่องท้องโรงพยาบาลเสนา มีสถิติผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง
(CAPD) จำนวน 76 ราย ผู้ป่วยทุกรายได้รับยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin) หรือ EPO ตามระดับ

ของค่า Hct พบสถานการณ์ผู้ป่วย 1 ราย เริ่มทำ CAPD ปี 2563 ได้เสียชีวิตในเดือนสิงหาคม 2566 ญาตินำยา
ฉีด EPO มาคืนจำนวน 90 ขวด พบยาหมดอายุ 40 ขวด ผู้ป่วยรายที่ 2 ผู้ป่วยมีภาวะซีดพบยาฉีด EPO
เหลือ 80 ขวด และเมื่อสุ่มสอบถามยาฉีดที่เหลือที่บ้านในผู้ป่วยที่มีภาวะซีด Hb<10 gm/dl จำนวน 5 ราย

พบ 1 ราย มียา EPO เหลือ 30 ขวด และอีก 4 ราย มียาEPO เหลือ 6 -10 ขวด สอบถามพบผู้ป่วยฉีดยา
ไม่สม่ำเสมอตามแผนการรักษาและยาฉีดที่หมดอายุต้องทิ้งไปเป็นการเสียค่าใช้จ่ายที่สูงเมื่อเทียบมูลค่า
เนื่องจากยา EPO มีราคา 218 บาท/ขวด ดังนั้นหน่วยล้างไตทางช่องท้องจึงได้ทำการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพ
การฉีดยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin) ในผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง โรงพยาบาลเสนา เพื่อบริหารยา
ให้ได้ประสิทธิภาพ คุ้มค่า ผู้ป่วยได้รับยาตามแผนการรักษา ลดการเกิดภาวะแทรกซ้อนและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

วัตถุประสงค์
เพื่อพัฒนาคุณภาพการฉีดยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin) ในผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง
โรงพยาบาลเสนา

วิธีการศึกษา
1. ศึกษาสถานการณ์การฉีดยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง (Erythropoietin:EPO) ในผู้ป่วย CAPD ทุกราย

ตรวจนับจำนวนยาคงเหลือ การเก็บยา แบบลงบันทึกการฉีดยา ค้นหาสาเหตุการที่ยาคงเหลือ การไม่ฉีดยา
ตามแผนการรักษา ให้ผู้ป่วยและญาติได้แสดงความคิดเห็นและร่วมวางแนวทางการฉีดยากระตุ้นเม็ดเลือด
2. นำสถานการณ์ศึกษามาวิเคราะห์และทบทวนร่วมกันกับทีมสหสาขาวิชาชีพเพื่อหาแนวทางและ
รูปแบบการดูแลผู้ป่วยให้มีคุณภาพ และการใช้ยาอย่างคุ้มค่าคุ้มทุน

3. กำหนดแนวทางในการฉีดยากระตุ้นเม็ดเลือดแดง สอนให้ความรู้ผู้ป่วยและญาติในการจัดเก็บยา