Page 401 - Best Practice Poster 2024 (อัพเดต)
P. 401
J14
การศึกษาความชุกและปัจจัยเสี่ยงของภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตา
ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 เขตพื้นที่ตำบลในเมือง จังหวัดยโสธร
นายมงคล อาตวงศ์
โรงพยาบาลนายแพทย์หาญ จังหวัดยโสธร เขตสุขภาพที่ 10
ประเภท วิชาการ
หลักการและเหตุผล / ความสำคัญของปัญหา
โรคเบาหวานเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เกิดจากความผิดปกติของร่างกายที่มีการผลิตฮอร์โมนอินซูลิน
ซึ่งทำหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่เพียงพอ หรืออินซูลินมีฤทธิ์น้อยกว่าที่ควร ส่งผลทำให้ระดับน้ำตาล
ในเลือดสูงเกิน สถานการณ์โรคเบาหวานมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง สมาพันธ์เบาหวานนานาชาติ รายงานว่า
ในปี พ.ศ. 2565 ผู้ป่วยโรคเบาหวานทั่วโลกมีจำนวน 415 ล้านคน และจะเพิ่มขึ้นเป็น 642 ล้านคนในปี พ.ศ. 2585
สำหรับประเทศไทย จากรายงานของสำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
จากการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยอายุ 15 ปี ขึ้นไป โดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 5 เมื่อปี 2565 พบว่าความชุก
ของโรคเบาหวานเพิ่มสูงขึ้นเป็นร้อยละ 8.9 คิดเป็นจำนวนมากถึง 4.8 ล้านคน เทียบกับปี 2563 ซึ่งพบเพียง
ร้อยละ 6.9 หรือมีคนเป็นโรคเบาหวาน 3.3 ล้านคน ภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตาเป็นภาวะแทรกซ้อน
อย่างหนึ่งของโรคเบาหวาน ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยตาบอดได้ สำหรับความชุกของภาวะเบาหวานขึ้นจอตา พบได้
ร้อยละ 15.57 - 42.6 และพบการตาบอดร้อยละ 2 ดังนั้นการศึกษานี้ ของศูนย์สุขภาพชุมชนหมอหาญ
โรงพยาบาลนายแพทย์หาญ จึงมีประโยชน์ในการสร้างมาตรการป้องกันภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตาต่อไป
วัตถุประสงค์การศึกษา
1. ศึกษาความชุกของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
2. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตา
วิธีการศึกษา / การดำเนินการ
รูปแบบการศึกษา เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา แบบภาคตัดขวาง (cross-sectional study) เก็บข้อมูล
ย้อนหลังจากเวชระเบียนของผู้ป่วยเบาหวาน ที่ได้รับการตรวจคัดกรองภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตา
(Diabetic Retinopathy) โดยตรวจตาด้วย Fundus Camera ตั้งแต่ 1 ตุลาคม ถึง 30 ธันวาคม 2566
วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และสถิติวิเคราะห์ Pearson’s Chi-Square
กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ p < 0.05
ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ประชากร คือ ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 283 ราย ของศูนย์สุขภาพ
ชุมชนหมอหาญ ศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองยศ และศูนย์สุขภาพชุมชนบ้านท่าศรีธรรม ที่ได้รับการตรวจคัดกรอง
ภาวะเบาหวานขึ้นจอประสาทตา (Diabetic Retinopathy) โดยตรวจตาด้วย Fundus Camera ตั้งแต่
1 กันยายน ถึง 30 ธันวาคม พ.ศ. 2566
เกณฑ์ในการคัดเข้า (Inclusion criteria) มีดังนี้
1. เป็นผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ไม่มีประวัติเกิดภาวะแทรกซ้อนทางตามาก่อน
2. ไม่ได้อยู่ระหว่างการรักษาโรคทางตาด้วยวิธีการใด ๆ ก็ตาม
3. ยินยอมเป็นอาสาสมัครเข้าร่วมงานวิจัย
