Page 181 - แนวทางการพัฒนาการจัดระบบบริการสุขภาพ

คู่มือแนวทางการอบรมหลักสูตรพระคิลานุปัฏฐาก (พระอาสาสมัครส่งเสริมสุขภาพประจำวัด-อสว.)

โรคหัวใจและหลอดเลือด

โรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นของประเทศไทย โดยโรคกลุ่มนี้
เกิดหลอดเลือดตีบตัน ภาวะหลอดเลือดตีบหรือหลอดเลือดแข็งนี้ เกิดจากการสะสมไขมันในผนังหลอดเลือด

จนเกิดการตีบตันและแคบทำให้มีความต้านทานต่อการไหลเวียนเลือด หลอดเลือดขาดความยืดหยุ่น เปราะบาง
มากขึ้น หากเกิดบริเวณเส้นเลือดแดงที่ไปเลี้ยงหัวใจจะทำให้เกิดหัวใจวายเฉียบพลันหรือหัวใจล้มเหลว
ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจตายและเสียชีวิตได้ หากเกิดในหลอดเลือดแดงที่ไปเลี้ยงสมอง ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง

(Stroke) ทำให้เซลล์สมองบางส่วนตาย ทำให้เกิดอัมพาต
ปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ได้แก่ อายุที่มากขึ้น เพศชายมักมีโอกาสเกิดขึ้นมากกว่า

เพศหญิง พันธุกรรมบุคคลที่มีประวัติครอบครัวเกิดโรคหัวใจขาดเลือดจะมีโอกาสเสี่ยงมากยิ่งขึ้น และยังมี
ปัจจัยอื่นๆ ที่สามารถปรับเปลี่ยนได้ เช่น
 ภาวะไขมันในเลือด หากสามารถควบคุมได้ก็สามารถลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้

 การสูบบุหรี่ทำให้ไขมันดี (HDL) ลดลง และหลอดเลือดแข็งสูงขึ้น หัวใจทำงานหนักขึ้น
 ความดันโลหิตสูง ทำให้หลอดเลือดฉีกขาด เกิดเกล็ดเลือดและไขมันไปเกาะผนังหลอดเลือด

 โรคเบาหวาน ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน จะมีโอกาสเกิดโรคหัวใจเป็น ๒ เท่าของคนปกติ
 การออกกำลังกาย หากออกกำลังกายทุกวันๆ ละ ๓๐ นาที ช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจได้
 ความเครียด ทำให้ความดันโลหิตสูง หลอดเลือดตีบหรืออุดตัน

 พฤติกรรมเนือยนิ่ง ไม่ได้ออกกำลังกาย เสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจขาดเลือด
 บุคลิกภาพ คนที่ใจร้อน ก้าวร้าว เจ้าอารมณ์ โกรธง่าย เครียดเป็นประจำ มีความคิดแข่งขัน

ฉันอย่างไร... ห่างไกลโรคหัวใจและหลอดเลือด

๑. เลี่ยงอาหารทอด ลดอาหารกะทิ ขนมอบเบเกอรี่ เช่น อาหารที่ปรุงประกอบด้วยน้ำมันจากสัตว์
น้ำมันมะพร้าว น้ำมันปาล์ม เครื่องในสัตว์ ไส้กรอก กุนเชียง หมูยอ แฮม เบคอน หนังเป็ด/ไก่ทอด ปาท่องโก๋

เค้ก พาย คุ๊กกี้
๒. เลี่ยงไขมันทรานส์ เช่น ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของมาการีนและเนยขาว เช่น ขนมขบเคี้ยว เค้ก
คุกกี้ โดนัท วิปปิ้งครีม แครกเกอร์ นักเก็ต พิซซ่า มันฝรั่งทอด ป็อปคอร์น

๓. ควบคุมน้ำหนักไม่ให้อ้วนเกินไปโดยจำกัดอาหารประเภท ข้าว - แป้ง ขนมหวาน น้ำปานะ
อาหารทอด

๔. หากมีไขมันในเลือดสูง ควรเลือกฉันนมจืดพร่องมันเนย หรือขาดมันเนย
๕. ลดการฉันอาหารรสเค็ม และอาหารที่มีปริมาณโซเดียมสูง เช่น เกลือ น้ำปลา ซีอิ๊ว ผงปรุงรส
ซุปก้อน น้ำซอสชนิดต่างๆ รวมไปถึง ปลาเค็ม ไข่เค็ม กุนเชียง หมูหยอง หมูแผ่น เป็นต้น

๖. ฉันผัก ผลไม้ เป็นประจำ เพื่อให้ได้รับวิตามิน แร่ธาตุ และกากใยในผักผลไม้ยังช่วยลดการ
ดูดซึมไขมันได้อีกด้วย
๗. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายและเพิ่มระดับของคอเลสเตอรอลตัวที่ดี

๘. ลดกาแฟ และงดการสูบบุหรี่
๙. พักผ่อนให้เพียงพอ ควบคุมไม่ให้เกิดความเครียดทั้งทางอารมณ์ และจิตใจ

๑๐๕